Demokracja i Sprawiedliwość

​Dlaczego organizacje pozarządowe mają zasadnicze znaczenie dla demokracji?

Antydemokratyczne rządy nie przepadają za organizacjami pozarządowymi, ze względu na ważną rolę jaką sprawują w naszym społeczeństwie: upewniają się, że władze działają w interesie publicznym.

by Israel Butler

Antydemokratyczne rządy nie przepadają za organizacjami pozarządowymi, ponieważ pomagają one społeczeństwu obserwować, czy politycy źle wykorzystują publiczne pieniądze lub czy łamią prawo. NGO-sy pomagają społeczeństwu organizować się i kontaktować z naszymi przedstawicielami, na przykład poprzez petycje lub pokojowe protesty. Podejmują także działania prawne przeciwko rządom, gdy te próbują odebrać nam nasze prawa lub kradną nasze podatki.

Ponieważ organizacje pozarządowe są tak ważne dla demokracji, rządy na całym świecie stworzyły międzynarodowe zasady, aby je chronić. Traktaty, podpisane przez wszystkie europejskie rządy w ramach współpracy z ONZ i Radą Europy, dają wszystkim prawo do tworzenia organizacji, organizowania pokojowych protestów i wyrażania swoich opinii.

Ale ostatnio niektóre rządy UE, na przykład rządy Węgier, Polski i Chorwacji, zaczęły próbować zmusić organizacje na rzecz demokracji i wolności obywatelskich oraz organizacje pozarządowe zajmujące się zwalczaniem korupcji i ochroną środowiska do opuszczenia własnego kraju. Aby osiągnąć swoje cele, rządy stosują trzy wspólne taktyki. Najpierw usiłują zniszczyć reputację tych organizacji wśród obywateli, oskarżając je o niepatriotyczne i niedemokratyczne postawy. Następnie zabierają fundusze rządowe i utrudniają otrzymywanie darowizn z zagranicy. Na koniec nękają je poprzez prowadzenie dochodzeń w sprawach karnych lub podatkowych dotyczących sfałszowanych opłat.

W tym artykule wyjaśniamy podstawowe zagadnienia związane z organizacjami pozarządowymi, tak aby można było zrozumieć, dlaczego mają one zasadnicze znaczenie dla demokracji.

Co to jest NGO?

NGO (z ang. non governmental organisation) to organizacja pozarządowa. Zwykle pojęcie NGO odnosi się do organizacji niezależnej od rządu, która działa w celu promowania dobrego samopoczucia wszystkich w społeczeństwie. Zazwyczaj organizacje pozarządowe działają na rzecz ochrony środowiska, walczą z korupcją, powstrzymują rządy przed nadużywaniem swoich uprawnień wobec słabszych grup i chronią naszą wolność przed ingerencją ze strony rządu.

Czasami w odniesieniu do organizacji pozarządowych używa się innych terminów, takich jak organizacje „non-profit” i „społeczeństwo obywatelskie”.

Dlaczego organizacje pozarządowe są ważne?

Organizacje pozarządowe pomagają prawidłowo funkcjonować demokracji. Robią to, udzielając ludziom informacji o tym, jak ich kraj jest zarządzany, pomagając społeczeństwu komunikować się z politykami i upewniając się, że rządy nie nadużywają swoich uprawnień.

Po pierwsze, organizacje pozarządowe pomagają uświadamiać społeczeństwu co robi rząd i jakie może mieć to dla niego konsekwencje. Poprzez informowanie opinii publicznej, o tym jak politycy i firmy wykorzystują swoją władzę i wpływy, organizacje pozarządowe pomagają ludziom tworzyć własną opinie i podejmować decyzje w oparciu o wszystkie istotne informacje.

Po drugie, organizacje pozarządowe pomagają publicznie rozmawiać z rządami. Społeczeństwo jest w stanie wybrać swoich przedstawicieli raz na kilka lat, podczas gdy politycy podejmują setki decyzji o prawach, podatkach i polityce. Organizacje pozarządowe dają szansę na powiedzenie naszym politycznym przedstawicielom, co myślimy o ich wyborach. Choć każda osoba może napisać do swojego przedstawiciela politycznego, wyrażanie opinii przez organizacje pozarządowe może być bardziej skuteczne, ponieważ gdy wiele osób mówi jednym głosem, łatwiej być wysłuchanym.

Organizacje pozarządowe wyjaśniają rządom poglądy osób, które reprezentują, na przykład osób niepełnosprawnych, starszych lub osób, które nie zgadzają się z energetyką jądrową. Organizacje pozarządowe starają się także zadbać o to, aby rządy nie łamały obietnic, które są zawarte w konstytucjach lub w traktatach międzynarodowych, na przykład w celu ochrony środowiska, sprawiedliwego wynagrodzenia dla pracowników lub wolności słowa. Organizacje pozarządowe działają, aby upewnić się, że rządy przestrzegają tych prawnych zobowiązań, pomagają chronić demokrację i interes publiczny. To dlatego, że proces wprowadzania zmian, wynikających z umów międzynarodowych, do konstytucji, trwa zazwyczaj wiele lat. Rządy robią to, gdy zgodzą się, że te zasady mają duże znaczenie, ponieważ służą powszechnemu dobru publicznemu.

Po trzecie, niestety rządy łamią prawo. W takim przypadku organizacje pozarządowe mogą podjąć przeciwko nim kroki prawne. W ten sposób organizacje pozarządowe zadbają o to, aby rządy nie nadużywały swoich uprawnień i nie łamały zasad konstytucyjnych lub uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym, które zostały już demokratycznie zaakceptowane.

Skąd organizacje pozarządowe uzyskują pieniądze?

Organizacje pozarządowe uzyskują pieniądze z różnych miejsc. Należą do nich darowizny od ogółu społeczeństwa, rządów, organizacji międzynarodowych i filantropów.

Dla większości organizacji pozarządowych trudno jest przetrwać jedynie dzięki małym datkom od ogółu społeczeństwa. Większość organizacji pozarządowych nie może sobie pozwolić na zainwestowanie pieniędzy na kampanię zbierania funduszy i wysyłanie ludzi na ulicę, kupowanie przestrzeni reklamowej lub korzystanie z call center do zbierania darowizn przez telefon. Zwykle organizacje pozarządowe, zwłaszcza mniejsze, chcą wykorzystać wszystkie pieniądze na zatrudnienie specjalistów, którzy pomagają osiągnąć główne cele organizacji.

Często organizacje pozarządowe uzyskują trochę pieniędzy od własnego rządu. Czasami rządy dają organizacjom pozarządowym pieniądze na świadczenie usługi, na przykład na udzielanie porady prawnej osobie, która została źle potraktowana przez pracodawcę i nie może sobie pozwolić na wynagrodzenie dla prawnika. Czasem rządy przekazują pieniądze organizacjom pozarządowym, które reprezentują określone grupy, np. osoby niepełnosprawne, ponieważ politycy chcą mieć pewność, że podczas tworzenia ustaw, każdy może mieć możliwość wypowiedzenia się. Finansowanie organizacji pozarządowych reprezentujących poglądy poszczególnych grup może ułatwić rządom gromadzenie wszystkich istotnych opinii. Rządy potrzebują tych informacji, aby ustawodawstwo i polityka były skuteczne i przypadkowo nie zaszkodziły niektórym grupom osób. Czasem rządy dają pieniądze organizacjom pozarządowym, które pilnują i upewniają się, że rząd trzyma się obietnic zawartych w konstytucji lub traktacie międzynarodowym.

Chociaż może się wydawać, że rządy, finansując organizacje pozarządowe, działają przeciwko własnemu interesowi, to niekoniecznie jest prawdą. Rządy powinny działać w interesie ogółu społeczeństwa, ale zawsze istnieje pokusa, aby nadużywać swoich uprawnień. Poprzez wspieranie organizacji pozarządowych mogą pomóc upewnić się, że jest ktoś, kto przypomni im o swoich obowiązkach i pomoże im w tworzeniu praw i polityki, które służą wszystkim. Demokracja to rządy ludzi, a nie tylko władanie większością lub największą grupą w parlamencie. Oznacza to, że chociaż rządy powinny starać się przestrzegać obietnic, które dały swoim wyborcom, muszą wziąć pod uwagę interes publiczny, w tym swoich przeciwników.

Fundusze rządowe mogą stać się problemem, jeśli politycy mają bezpośrednią kontrolę nad tym, które organizacje pozarządowe mogą otrzymywać darowizny. Z tego powodu ważne jest, aby pieniądze rządowe dla organizacji pozarządowych były wydawane przez niezależny organ, który opiera swoje decyzje na bezstronnych kryteriach. Niestety, w niektórych krajach politycy przejęli bezpośrednią kontrolę nad tym, kto otrzymuje pieniądze. Jest to niebezpieczne, ponieważ może oznaczać, że nie będą już wyrażać szczerych opinii i krytykować rządu, gdy powinny to robić.

Nie jest to niczym niezwykłym, ponieważ w niektórych krajach UE, istnieją organizacje pozarządowe, które otrzymują pieniądze od innych rządów. Na przykład Norwegia, Islandia i Liechtenstein od wielu lat pomagają finansować organizacje pozarządowe w byłych krajach komunistycznych w celu promowania demokracji, równości, swobód obywatelskich i walki z korupcją. Wszystkie rządy UE finansują organizacje pozarządowe w krajach spoza Europy, w podobnym celu. Wiele firm, gwiazd i przedsiębiorców postanowiło wykorzystać część swojego majątku, aby pomóc działalności organizacji pozarządowych, działających w różnych celach, takich jak zdrowie publiczne, ochrona środowiska i prawa człowieka. Kilka przykładów to Bill Gates, Bosch, Ford, Leonardo DiCaprio i Google.

Kto reprezentuje organizacje pozarządowe?

Niektóre organizacje pozarządowe reprezentują określone grupy. Na przykład w większości krajów istnieją organizacje pozarządowe, które działają w interesie dzieci, rodziców, kobiet lub osób starszych. Niektóre organizacje pozarządowe reprezentują bardziej ogólny interes publiczny, o którym rząd zdecydował, że powinno się go chronić. Te interesy publiczne są często chronione przez konstytucję krajowe lub traktaty międzynarodowe. Na przykład Europejska Konwencja Praw Człowieka zawiera listę praw, takich jak prawo do głosowania i wolność słowa, a wszystkie rządy w Europie wydały prawnie wiążącą obietnicę ochrony tych praw. Podobnie organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną środowiska lub starające się wyeliminować korupcję, zwykle starają się dopilnować, aby rządy trzymały się obietnic wykorzystania swoich uprawnień dla dobra całego społeczeństwa. W ten sposób organizacje pozarządowe reprezentują całe społeczeństwo, starając się dopilnować, aby rządy wykorzystywały swoje uprawnienia w granicach demokracji.

Dołącz do naszej kampanii i pokaż swoje wsparcie dla niezależnych organizacji pozarządowych!



Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before everyone else!

You can follow what we are doing for your right!

You will know about our achivements!

Show me a sample!