W siódmym sprawozdaniu ogólnym, grupa ekspertów do spraw działań przeciwko handlowi ludźmi starała się ocenić proces wdrażania zasad Konwencji w sprawie zwalczania handlu ludźmi w kontekście wykorzystywania siły roboczej w UE.
Dane na ten temat mogą pomóc ustalić, czy państwa członkowskie przestrzegają swoich zobowiązań oraz czy dostarczają informacji na temat ofiar i sposobów zwalczania handlu ludźmi.
Wyzysk w pracy
GRETA została utworzona na podstawie art. 36 Konwencji Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi w celu monitorowania wdrażania konwencji przez sygnatariuszy. GRETA składa się z 15 członków, którzy są niezależni i bezstronni w wykonywaniu swoich funkcji.
W siódmym raporcie ogólnym GRETA zwróciła uwagę na problem handlu ludźmi związanym z wyzyskiem pracowników. Problem wyzysku był jednym z głównych tematów sprawozdania, z uwagi na obawy grupy GRETA dotyczące niezastosowanie się do zobowiązań Konwencji oraz tego, że wiele ofiar handlu ludźmi nie zostało jeszcze zidentyfikowanych i nie udzielono im niezbędnej pomocy i ochrony.
Raport może wnieść znaczny wkład w lepsze egzekwowanie europejskiego ustawodawstwa dotyczącego praw człowieka, ponieważ zwraca uwagę na konkretne formy przymusu, które stanowią podstawę handlu ludźmi w celu wyzysku w pracy. Ponadto ustalenia GRETA sugerują, że wiele sądów krajowych nie w pełni rozumie wagę problemu wyzysku w pracy lub jego związku z handlem ludźmi.
Sytuacja we Włoszech
W raporcie dotyczącym Włoch GRETA zauważyła, że wykrywanie ofiar handlu ludźmi w celu wyzysku w pracy było szczególnie skomplikowane ze względu na wielkość szarej strefy w niektórych sektorach oraz dużą liczbę nielegalnych imigrantów, którzy w nich pracują. Problem dotyczy w szczególności przemysłu rolnego, tekstylnego i budowlanego.
W związku z tym GRETA wezwała władze Włoch do podjęcia niezbędnych działań, aby zmniejszyć podatność nielegalnych imigrantów na ryzyko związane z handlem ludźmi i zaapelowała o przeprowadzenie dalszych badań na temat wpływu przepisów imigracyjnych na identyfikację i ochronę ofiar handlu ludźmi oraz ściganie sprawców.
GRETA zasugerowała również ustanowienie lub wzmocnienie już istniejących polityk i programów mających na celu zapobieganie handlowi ludźmi, w szczególności skierowanych wobec osób najbardziej na to narażonych. Podatność na wyzysk i handel uzależniona jest od kombinacji czynników, z których wiele ma charakter strukturalny i wiąże się z gospodarką, rynkiem pracy i polityką w dziedzinie imigracji.
We Włoszech ustawa nr 199 z 29 października 2016 r., "Przepisy dotyczące przeciwdziałaniu zjawisku pracy nierejestrowanej, eliminacji wyzysku i dostosowania wynagrodzeń w sektorze rolnictwa" zmieniła art. 603-bis kodeksu karnego, wprowadzając tym samym karę od jednego do sześciu lat pozbawienia wolności (lub do ośmiu lat, jeżeli pracownik jest narażony na przemoc lub groźby) oraz grzywną w wysokości od 500 do 1000 euro przypadająca na każdego z wykorzystywanych pracowników.
Ustawa wprowadziła również odpowiedzialność administracyjną podmiotów prawnych oraz obowiązkową konfiskatę pieniędzy, aktywów i zysków. Na mocy tej ustawy, pracownicy, którzy padają ofiarą takiego przestępstwa, mogą ubiegać się o odszkodowanie z funduszu państwowego przeciwko handlowi ludźmi.
