Demokracja i Sprawiedliwość

​Litewskie Centrum Rejestracji Cudzoziemców w Miednikach nie spełnia odpowiednich norm - raport

Z nowego raportu wynika, że migranci i osoby ubiegające się o azyl, przetrzymywani w Centrum Rejestracji Cudzoziemców w Miednikach, w rzeczywistości żyją w warunkach aresztu.

by Human Rights Monitoring Institute

7 lipca 2022 r. litewskie Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich opublikowało raport dotyczący realizacji praw i wolności osób zatrzymanych w Centrum Rejestracji Cudzoziemców w Miednikach (FRC Miedniki). W FRC Miedniki przebywają niektórzy migranci o nieuregulowanym statusie i osoby ubiegające się o azyl, którzy przekroczyli granicę litewsko-białoruską w 2021 r. i zostali de facto zatrzymani.

Długotrwałe przetrzymywanie cudzoziemców jest równoznaczne z aresztem

W swoim raporcie Szef Biura Rzecznika Praw Obywatelskich zauważyła, że zgodnie z obowiązującymi w Republice Litewskiej międzynarodowymi standardami i aktami prawnymi, warunki zakwaterowania cudzoziemców w sektorach A, B, C i D FRC Miedniki, gdzie byli oni przetrzymywani przez długi czas bez prawa do swobodnego opuszczania terytorium FRC, stanowiły poniżające traktowanie. Ponadto charakter i stopień faktycznych ograniczeń nałożonych na cudzoziemców (np. zakwaterowanie w sektorach, które były zamknięte, surowe ograniczenia swobody przemieszczania się w FRC oraz zakres inwigilacji cudzoziemców), które trwają już od ponad 10 miesięcy, zakwalifikowano jako zatrzymanie.

„Niektóre osoby są przetrzymywane w kontenerach mieszkalnych w ośrodku FRC Miedniki od ponad 10 miesięcy, nie tylko bez możliwości opuszczenia terenu Centrum, ale także z bardzo ograniczonymi możliwościami wyjścia poza swój sektor mieszkaniowy. Funkcjonariusze FRC w Miednikach sami przyznają, że kiedy grająca piłka ląduje za ogrodzeniem otaczającym sektor, cudzoziemiec nie może iść po nią bez towarzystwa funkcjonariuszy – zauważyła Erika Leonaitė, szefowa Biura Rzecznika Praw Obywatelskich.

Warunki zakwaterowania nie zapewniają godnego życia

Warunki życia w FRC Miedniki są z różnych powodów niezadowalające. Latem 2021 r., po tym jak ponad 4 tys. migrantów i osób ubiegających się o azyl w krótkim czasie przybyło na Litwę, rząd zdecydował o umieszczeniu wielu z nich w trzech ośrodkach rejestracji cudzoziemców (osiedlanie rodzin z dziećmi, małoletnich bez opieki i innych osób wymagających szczególnej troski w dwóch ośrodkach recepcyjnych dla uchodźców). Ponieważ w obiektach brakowało infrastruktury niezbędnej dla takiej ilości osób, na potrzeby tymczasowego zakwaterowania w dwóch FRC zainstalowano kontenery mieszkalne – ale według rzecznika, funkcjonariusze, z którymi przeprowadzono wywiady podczas wizyty w FRC Miedniki, przyznali, że zainstalowane kontenery mieszkalne nie nadają się do długoterminowego zakwaterowania.

Doprowadziło to do licznych ograniczeń i niedociągnięć: ze względu na ograniczone dostawy energii elektrycznej cudzoziemcom nie wolno posiadać urządzeń elektronicznych; w częściach wspólnych brakuje mebli, sprzętu i różnych przedmiotów; kontenery pełniące funkcję aneksów kuchennych nie mają kuchenek ani zlewów (bo nie ma możliwości zapewnienia odpowiedniego zaopatrzenia w prąd i wodę), a w jednym z sektorów mieszkaniowych brakuje toalet dla kobiet. W lepszych warunkach materialnych żyją tylko osoby z grup szczególnie wrażliwych, ponieważ są one zakwaterowane w dormitorium straży granicznej.

Trudności dla osób mieszkających i pracujących w FRC

Według Sejmowego Rzecznika Praw Obywatelskich „złe warunki życia z pewnością powodują stres i zły stan psychiczny osób żyjących przez długi czas w warunkach ograniczenia wolności i niepewności. Ponadto brak pracowników socjalnych i psychologów oznacza, że potrzeby osób przebywających w ośrodku nie są spełniane i jest to poważne wyzwanie dla funkcjonariuszy, którzy podkreślają swoje trudne warunki pracy.”

Innym ważnym problemem jest to, że prawo mieszkających tam cudzoziemców do składania wniosków, skarg i innych zastrzeżeń nie jest odpowiednio zagwarantowane. ”Ten punkt jest niezwykle ważny, ponieważ jest to jeden ze środków, które mają zapobiegać arbitralnym decyzjom, np. w tych sprawach, w których osoba składająca wniosek nigdy nie poznała przyczyn jego odrzucenia – podkreślił Rzecznik Praw Obywatelskich.

Sejmowy Rzecznik Praw Obywatelskich wraz z ekspertami z Departamentu Praw Człowieka Biura Rzecznika Praw Obywatelskich w dniach 24 maja i 20 czerwca 2022 r. przeprowadzili wizyty monitorujące w sprawie zapobiegania torturom w FRC Miedniki.

Aktualizacja: FRC Miedniki został zamknięty 18 sierpnia 2022 r. Osoby przebywające w centrum zostały przeniesione do pozostałych dwóch FRC. Oficjalne zamknięcie FRC Miedniki przewidziane jest na jesień.

Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before everyone else!

You can follow what we are doing for your right!

You will know about our achivements!

Show me a sample!