Nowe technologie i prawa człowieka

Irlandzki rząd musi podjąć konieczne kroki w celu ochrony kobiet poddających się aborcji

Długo oczekiwaną legalizację aborcji w Irlandii zakłóciły protesty zorganizowane przez jej przeciwników i problemy z nowymi przepisami. Irlandzka Rada Swobód Obywatelskich (ICCL) wezwała do utworzenia tzw. bezpiecznych stref i do zmiany ustawodawstwa.

by Sinéad Nolan

ICCL z zadowoleniem przyjęła decyzję o legalizacji aborcji w Irlandii. Wraz z naszymi członkami i sympatykami prowadziliśmy kampanie poświęcone tej kwestii od momentu założenia organizacji w 1976 r. i cieszymy się, że kobiety w Irlandii będą miały dostęp do usług medycznych w zakresie zdrowia reprodukcyjnego.

Pozostałe przeszkody

Wciąż istnieje jednak wiele barier w dostępie do takich usług. Jednej z kobiet odmówiono aborcji pomimo stwierdzenia śmiertelnej wady płodu. Aborcja po dwunastym tygodniu ciąży jest dostępna tylko w przypadku "poważnego" zagrożenia dla zdrowia kobiety, chociaż nowe prawo nie określa konkretnej definicji tego pojęcia. Kobiety żyjące w dalszych częściach kraju mają problem z obowiązkowym trzydniowym okresem oczekiwania, który wymaga co najmniej dwóch wizyt u specjalisty. Wiele kobiet spotyka się z nękaniem i zastraszaniem ze strony osób protestujących przed ośrodkami medycznymi. Takie sytuacje mogą zniechęcić lub powstrzymać kobiety przed poszukiwaniem potrzebnej opieki.

ICCL popiera zmianę prawodawstwa

Po historycznym głosowaniu na "tak" w referendum ws. legalizacji aborcji, które odbyło się w maju 2018 r., ICCL apeluje teraz o wprowadzenie zmian do proponowanego prawodawstwa. Zaleciliśmy rezygnację z obowiązkowego trzydniowego okresu oczekiwania po pierwszej konsultacji z lekarzem, ponieważ wymóg wzmacnia patriarchalne postrzeganie kobiet jako niezdolnych do podejmowania własnych decyzji i jest niezgodne ze standardami Światowej Organizacji Zdrowia. Obowiązkowy okres oczekiwania może również poważnie wpłynąć na kobiety pozostające w niewłaściwych związkach, mieszkające w odległych rejonach kraju, zależne od innych oraz żyjące w irlandzkich centrach przyjmujących osoby ubiegające się o azyl.

Zasugerowaliśmy również zmianę przepisów dotyczących "poważnego zagrożenia dla zdrowia" oraz przepisu, który kryminalizuje aborcję po 12 tygodniu ciąży. Uważamy, że wymóg, aby lekarze poświadczali, że ryzyko kontynuacji ciąży jest "poważne" w połączeniu z drakońską karą za aborcje wykonywane wbrew obowiązującym przepisom, zniechęci lekarzy i będzie szkodliwy dla kobiet.

Jeśli rząd nie zalegalizuje aborcji po 12 tygodniu ciąży, wiele kobiet może umrzeć

Przewidujemy, że brak dekryminalizacji aborcji i fakt, że lekarze nadal będą musieli zmagać się z definicją "poważnego zagrożenia dla zdrowia" zanim będą mogli interweniować w celu ochrony zdrowia i życia kobiety po 12 tygodniu ciąży, będą miały poważne konsekwencje. W przeszłości doprowadziło to do śmierci wielu kobiet, w tym Savity Hallapannavar.

Bezpieczne strefy mają zapobiegać zastraszaniu kobiet

Ponadto obserwując przypadki zastraszania kobiet w postaci protestów organizowanych przed przychodniami w Galway i innych częściach kraju, ICCL wezwała Ministra Zdrowia, Simona Harrisa, do ustanowienia tzw. bezpiecznych stref* wokół klinik aborcyjnych.

ICCL przywiązuje dużą wagę do poszanowania prawa do pokojowego protestu. Jednakże prawo do protestu nie jest absolutne i nie obejmuje prawa do zastraszania, nękania lub uniemożliwiania kobietom dostępu do opieki zdrowotnej, w tym do usług aborcyjnych. Takie protesty są skierowane przeciwko kobietom i mają je powstrzymać przed skorzystaniem z usług zdrowotnych. Międzynarodowe umowy, a także krajowa konstytucja zobowiązują irlandzki rząd do ochrony prawa do prywatności, a także do dbania o możliwość dostępu do opieki zdrowotnej. Władze powinny dbać o to, żeby pracownicy służby zdrowia pracujący w takich placówkach mogli wykonywać swoją pracę w bezpiecznym środowisku.

Zgodnie z ustawodawstwem dotyczącym praw człowieka, prawo do protestu może być zakłócane jedynie w szczególnych okolicznościach, w tym w celu ochrony praw i wolności innych osób. Ochrona prawa do opieki zdrowotnej i prawa do prywatności jest uzasadnioną podstawą do ingerencji w prawo do protestu, o ile podejmowane środki są przewidziane prawem i należy je uznać za konieczne i proporcjonalne.

ICCL czeka na wprowadzenie przepisów dotyczących ochrony praw indywidualnych

Obowiązujące w prawie irlandzkim przepisy dotyczące reagowania na protestujących, którzy zastraszają i nękają inne osoby, nie zapewniają odpowiedniej ochrony osobom starającym się uzyskać dostęp do usług aborcyjnych, ponieważ zależą od uprawnień uznaniowych funkcjonariuszy policji.

W przypadku pojawienia się dowodów na potwierdzenie zorganizowanej ingerencji w prawa indywidualne, takie jak prawo dostępu do opieki zdrowotnej, może okazać się konieczne wprowadzenie ogólnych środków ochrony indywidualnych pacjentów i pracowników służby zdrowia. Utworzenie tzw. bezpiecznych stref, które uniemożliwią zastraszanie kobiet przebywających w placówkach opieki zdrowotnej, mogłoby pomóc w ochronie prawa jednostek do prywatności i prawa dostępu do opieki zdrowotnej. ICCL z niecierpliwością oczekuje na publikację aktów prawodawczych w tej dziedzinie, które poddamy dokładnej analizie, aby zapewnić, że każdy wniosek uwzględnia zasadę proporcjonalności oraz równowagi praw i interesów.

*Rozwiązanie w postaci stref zamkniętych zastosowano w innych przypadkach, aby zapewnić możliwość proporcjonalnej i koniecznej ingerencji w prawo do protestu. Máiréad Enright z Lawyers4Choice opracował szczegółową analizę legalności takich stref oraz przedstawił, w jaki sposób mogą być one przewidziane w irlandzkim prawie: https://lawyers4choice.ie/2019/01/05/a-note-on-exc...

Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before anyone else!

You can follow what we are doing for your rights!

You will know about our achivements!

Show me a sample!