Nowe technologie i prawa człowieka

Polski rząd przyznał się do niedostatecznego uwzględnienia w postępowaniu krajowym racji osoby z niepełnosprawnością intelektualną

Rząd RP wypłaci skarżącemu kwotę 40 000 złotych za niedostateczne uwzględnienia, w postępowaniu krajowym, racji chłopca z niepełnosprawnością intelektualną, który twierdził, że został zgwałcony przez swojego terapeutę.

by Polish Helsinki Foundation for Human Rights
Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał decyzję w sprawie M.P. przeciwko Polsce, w ramach której uznał jednostronną deklarację polskiego rządu o naruszeniu w stosunku do skarżącego postanowień Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Polska przyznaje się do naruszenia praw osób z niepełnosprawnością intelektualną

Sprawa, dotyczyła syna skarżącego, który twierdził, że został zgwałcony przez swojego terapeutę. W ramach postępowania krajowego terapeuta został uniewinniony – głównie z tego powodu, że sądy uznawały zeznania syna M.P. za niewiarygodne z uwagi na stan jego niepełnosprawności intelektualnej.

„W jednostronnej deklaracji polski rząd przyznał, że doszło do naruszenia wymiaru proceduralnego Artykułu 3 Konwencji – zakazu tortur oraz innego nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. W toku postępowania wyjaśniającego, a następnie sądowego, organy nie wzięły bowiem w sposób dostateczny pod uwagę, że ofiarą zarzucanych przestępstw była osoba z niepełnosprawnością intelektualną. Rząd RP zgodził się z tytułu naruszenia Konwencji wypłacić skarżącemu kwotę 40 000 złotych” – tłumaczy Katarzyna Wiśniewska, koordynatorka Programu Spraw Precedensowych HFPC.

W ramach postępowania przed ETPC opinię przyjaciela sądu przedstawiły organizacje pozarządowe z różnych państw europejskich, w tym Mental Disability Advocacy Centre w Budapeszcie (MDAC) oraz HFPC.

„W naszej opinii dokonaliśmy m.in. analizy standardów polskich i międzynarodowych w zakresie prawnych i praktycznych ułatwień dostępu dla osób z niepełnosprawnością intelektualną do postępowań sądowych oraz przygotowawczych. Wskazaliśmy, że w polskim systemie prawa karnego brakuje rozwiązań, które uwzględniałyby szczególne potrzeby osób z niepełnosprawnościami oraz chroniłyby je przed powtórną wiktymizacją” – dodaje Marcin Szwed, prawnik HFPC.

Wzmacnianie świadomości

Oprócz skierowania opinii przyjaciela sądu do ETPC, HFPC zwróciła również uwagę na sytuację osób z niepełnosprawnością intelektualną w postępowaniach sądowych w apelu do Ministra Sprawiedliwości z listopada 2015 r., w którym zawarte były postulaty wprowadzenia do prawa procesowego stosownych udogodnień.

„Wydanie przez ETPC decyzji w sprawie M.P. przeciwko Polsce może potencjalnie doprowadzić do wprowadzenia do polskiego procesu, w szczególności karnego, korzystnych zmian, które w pełni uwzględnią potrzeby osób z niepełnosprawnością intelektualną występujących w charakterze świadków lub ofiar przestępstw. Takie zmiany nie mogą ograniczać się jednak jedynie do treści prawa. Konieczne jest również wzmacnianie świadomości wśród sędziów i prokuratorów, że osoby z niepełnosprawnością intelektualną są szczególnie narażone na bezpodstawne zlekceważenie ich racji w toku postępowania” – ocenia Michał Kopczyński, prawnik HFPC.

Decyzja ETPC dostępna jest tutaj.

Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before everyone else!

You can follow what we are doing for your right!

You will know about our achivements!

Show me a sample!