15 października 2016 r. W Alsasua, mieście w hiszpańskiej prowincji Navarra, doszło do bójki w barze pomiędzy kilkoma młodymi ludźmi a dwoma funkcjonariuszami Guardia Civil, którzy nie byli na służbie i przyszli do baru w towarzystwie partnerów. W wyniku walki jeden z funkcjonariuszy złamał kostkę, która wymagała operacji, a jego towarzysze doznali niewielkich obrażeń. Podobno w czasie walki funkcjonariusze byli wielokrotnie informowani o tym, że ich obecność w mieście nie została dobrze odebrana i że powinni opuścić Navarre. Dwie osoby zostały natychmiast aresztowane i postawione przed sędzią śledczym w Pampelunie, stolicy Nawarry.

18 października 2016 r. stowarzyszenie ofiar terroryzmu złożyło skargę do Audiencia Nacional (Krajowy Sąd Karny i Administracyjny mający wyłączną jurysdykcję nad przestępstwami o charakterze terrorystycznym), w której argumentowało, że sytuacja, do której doszło może stanowić przestępstwo o charakterze terrorystycznym lub zbrodnię nienawiści. W wyniku złożenia skargi, 25 października Audiencia Nacional wszczęła postępowanie, a 8 listopada 2016 r sędzia śledczy w Pampelunie odroczył sprawę.

Następnie do Sąd Apelacyjnego w Nawarrze wniesiono odwołanie od decyzji sędziego o odroczeniu postępowania. Sąd Apelacyjny uchylił decyzję sędziego z Pampeluny o odroczeniu i nakazał mu skierowanie pytania do Sądu Najwyższego w celu wydania orzeczenia w sprawie jurysdykcji. 1 czerwca 2017 r. Sąd Najwyższy orzekł, że Audiencia Nacional była jedynym właściwym organem odpowiedzialnym za zbadania wydarzeń, do których doszło w Alsasua, ponieważ uznał, że istnieją dowody prima facie na zaistnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym.

5 lipca 2017 r. osiem osób zostało oskarżonych o dopuszczenie się aktów terroryzmu, z powodu rzekomego udziału w bójce w jednym z barów w Alsasua.

Areszt tymczasowy

14 listopada 2016 r. w Nawarrze i w Kraju Basków zatrzymano dziesięć osób, a następnie przetransportowano je przed Audiencia Nacional. Sędzia śledczy Audiencia Nacional zarządził tymczasowe aresztowanie trójki z nich, którzy odtąd byli przetrzymywani w różnych więzieniach w Madrycie, pod specjalnym nadzorem i kontrolą służb więziennych (znanych jako FIES - "Ficheros de Internos de Especial Seguimiento")

Oskarżenia wniesione przez prokuratora

W swoim akcie oskarżenia z 5 lipca prokurator zarzucił zatrzymanym, że doszło do:

• czterech przestępstw o charakterze terrorystycznym skutkujących urazem;
• dwóch przestępstw związanych z zagrożeniem terrorystycznym.

Prokurator argumentował również, że fakty można alternatywnie zdefiniować jako:

• przestępstwo związane z zakłóceniem porządku publicznego związane z terroryzmem;
• przestępstwo napaści na funkcjonariusza;
• przestępstwo skutkujące obrażeniami ciała;
• przestępstwo o charakterze terrorystycznym.

Prokurator ustalił, że doszło do popełnienia przestępstwa o charakterze terrorystycznym, ze względu na fakt, że niektórzy z oskarżonych uczestniczyli wcześniej w działaniach ruchu społecznego, który opowiada się za usunięciem z Nawarry państwowej policji (Guardia Civil i Policía Nacional). Prokurator argumentował w sądzie, że jest to również jedno z długotrwałych roszczeń grupy terrorystycznej ETA.

Dlatego, według prokuratora, fakt, że niektóre z osób, które rzekomo wzięły udział w bójce w dniu 15 października 2016 r., w przeszłości brały udział w działalności ruchu, którego główny cel zbiega się z jednym z roszczeń ETA wystarczy, aby dojść do wniosku, że aktowi towarzyszyły pobudki terrorystyczne.

Dla siedmiu oskarżonych prokurator wniósł o karę 50 lat pozbawienia wolności, a dla jednego z nich o 62 lata.

Obawy dotyczące praw człowieka

Rights International Spain obawia się, że decyzja sądu krajowego o postawieniu oskarżonym zarzutów o terroryzm w związku z opisaną powyżej sytuacją, stanowi nieproporcjonalne działanie sądu. Argumenty przedstawione przez prokuratora w aktach oskarżenia, które miały uzasadnić istnienie pobudek terrorystycznych, są wyjątkowo słabe, a tym samym nie stanowią wystarczającego poparcia dla wniosku. Ponadto podobne działania, które miały miejsce w innych częściach Hiszpanii (poza Krajem Basków lub Navarrą) przeciwko funkcjonariuszom policji, zostały poddane odmiennej procedurze sądowej. W tym przypadku rodzi to pytania o możliwą dyskryminację.

Obrońcy skrytykowali odmowę Audiencia Nacional w sprawie wydania wniosków dowodowych (filmów wideo, zeznań świadków, fotografii itp.), która wydała jednocześnie zgodę na przeprowadzenie praktycznie wszystkich ekspertyz i wydanie kompletu dokumentów, o które prosił prokurator. Niedopuszczenie prawie wszystkich dowodów wniesionych przez obronę stanowi naruszenie prawa do skutecznej ochrony sądowej i do sprawiedliwego procesu.