Demokracja i Sprawiedliwość

Rok 2019 w Instytucie Monitorowania Praw Człowieka: wyzwania, osiągnięcia i plany

W 2019 r. Instytut Monitorowania Praw Człowieka skupił się na ochronie podstawowych praw człowieka na Litwie, zapobieganiu przemocy w rodzinie, prawach ofiar, powstrzymywaniu dyskryminacji w pracy oraz ochronie zdrowia psychicznego.

by Human Rights Monitoring Institute

Litwinki uważają kampanie społeczne dotyczące przemocy domowej za „konieczne”

W ramach zainicjowanego przez organizację HRMI i jej partnerów projektu dotyczącego przemocy domowej „Stop przemocy wobec kobiet - podnoszenie świadomości na temat zerowej tolerancji dla przemocy" zrealizowano trzy kampanie społeczne: „Kobiety dla kobiet”, „Wspieraj je”, oraz „To także przemoc”. Utworzono także forum internetowe dla kobiet, które padły ofiarą przemocy. Badanie opinii publicznej przeprowadzono w 2017 i 2019 r. W ramach projektu opracowano materiały do nauki przez internet, zarówno dla profesjonalistów, jak i innych osób, które chciałyby bliżej przyjrzeć się problemowi przemocy wobec kobiet.

Według przeprowadzonego niedawno badania, Litwinki uważają, że kampanie społeczne dotyczące przemocy w rodzinie są konieczne. Pod względem ważności oceniono je na 8 w 10-stopniowej skali.

Zespół ds. projektu. Zdjęcie: Martynas Ambrazas

„Jesteśmy szczęśliwi, że mogliśmy przyczynić się do tego istotnego projektu. Nasze badanie poświęcone doświadczeniom kobiet, które padły ofiarą przemocy, dyskusje ze społeczeństwem w 10 regionach Litwy wraz z autorami „Birutė Bebaimė” („Birutė Nieustraszona”, komiks o zapobieganiu przemocy), a także wdrożenie kursu online i kampanie społeczne - uważam, że to wszystko nie tylko przyczyniło się do podniesienia świadomości na temat tego niezwykle bolesnego i niestety powszechnego problemu, ale dało nam również nadzieję, że sytuacja może ulec poprawie, nawet jeśli potrzeba na to dużo czasu”– powiedział Ugnė Grigaitė, kierownik projektu w HRMI.

Skrzydła Równych Szans

Wraz ze swoimi partnerami HRMI nieustannie pracuje nad zmniejszeniem dyskryminacji w miejscu pracy. Plany Równości, platforma zapewniająca odpowiednie informacje dla pracodawców i pracowników, zostały utworzone we współpracy z biurem Rzecznika Praw Obywatelskich ds. Równości Szans. Wystartowała także kampania „Skrzydła Równych Szans”, która pozwala firmom zbierać specjalne „skrzydła” za aktywne wdrażanie zasad równych szans, włączanie społeczne i różnorodność w swoich działaniach.

Skuteczne reakcje na przestępstwa z nienawiści i mowę nienawiści

W 2019 r. Eksperci HRMI wraz z Litewskim Centrum Praw Człowieka, Europejskim Centrum Praw Człowieka i Litewską Szkołą Policji rozpoczęli projekt promujący skuteczne reagowanie na przestępstwa z nienawiści i mowę nienawiści. Projekt ma wzmocnić skuteczność litewskich organów ścigania w zakresie zapobiegania przestępstwom z nienawiści i ujawniania przestępstw z nienawiści oraz zwiększyć zaufanie między społeczeństwem a funkcjonariuszami organów ścigania i zachęcić społeczeństwo do dostrzegania problemu i reagowania na przestępstwa z nienawiści.

Aby osiągnąć te cele, z zadowoleniem przyjęto wsparcie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w tworzeniu międzyagencyjnej grupy roboczej w celu zacieśnienia współpracy między instytucjami państwowymi, organizacjami pozarządowymi i ofiarami w dziedzinie przestępstw z nienawiści i mowy nienawiści. Mamy nadzieję, że grupa robocza formalnie rozpocznie pracę na początku 2020 r.

Kontynuowaliśmy także nasz wspólny projekt z partnerami z Estonii, Łotwy i Litewskiego Forum Osób Niepełnosprawnych, mający na celu poprawę współpracy między organizacjami pozarządowymi a funkcjonariuszami policji w celu zapobiegania przestępstwom z nienawiści w krajach bałtyckich. Ponieważ przypadki przestępstw z nienawiści wobec osób niepełnosprawnych nie są odpowiednio rejestrowane, zapewniliśmy w tym zakresie szkolenia dla organizacji pozarządowych i funkcjonariuszy policji poprowadzone przez eksperta z Wielkiej Brytanii, dr Angharada Becketta. W szkoleniu wzięły udział 32 osoby, w tym osoby niepełnosprawne i przedstawiciele organizacji pozarządowych, a także policjanci z Litwy, Łotwy i Estonii.

Wygrana ważnej sprawy dotyczącej wolności słowa w Komitecie Praw Człowieka ONZ

W sprawie Kusaitė przeciwko Litwie Komitet Praw Człowieka ONZ stwierdził, że Litwa naruszyła wolność słowa zapisaną w Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych. E. Kusaitė była ścigana za obrażanie urzędników państwowych, a mianowicie prokuratorów Prokuratury Generalnej Republiki Litewskiej. W opinii Komitetu sąd nie uwzględnił należycie faktu, że okrzyk skarżącej był spontaniczną reakcją na informację o jej aresztowaniu. Ponadto sprawa Kusaitė cieszyła się dużym zainteresowaniem publicznym i mogła mieć implikacje polityczne, które powinny poszerzyć granice dopuszczalnej krytyki prokuratorów. Komitet powtórzył także swoje stanowisko, zgodnie z którym państwa powinny rozważyć dekryminalizację zniesławienia i stosować prawo karne tylko w najpoważniejszych przypadkach.

Pełną opinię komitetu można przeczytać tutaj.

Badanie zdrowia psychicznego w regionie Eurazji

W ubiegłym roku zainicjowano projekt promujący włączenie podejścia opartego na prawach człowieka do polityki zdrowia psychicznego oraz rozwój szerszego zakresu usług na Litwie, a także w całej Europie Wschodniej i Eurazji.

Jesienią eksperci HRMI odwiedzili Gruzję, aby zbadać, jakie świadczenia oferowane są osobom z problemami psychicznymi. Delegacja odwiedziła Szpital Psychiatryczny Gldani w Tbilisi oraz Ministerstwo Spraw Społecznych, Pracy, Zdrowia i Przesiedleńców w Gruzji, aby omówić specyfikę deinstytucjonalizacji i rozwoju oferowanych świadczeń. W ciągu dziewięciu dni przeprowadzono 15 wywiadów indywidualnych i 6 wywiadów grupowych z 31 osobami. Eksperci odwiedzili także różne instytucje i organizacje pozarządowe w trzech regionach.

Długofalowym celem projektu jest promowanie redystrybucji zasobów w systemie zdrowia psychicznego w kierunku polityk opartych na prawach człowieka i opracowanie szerszego, bardziej zróżnicowanego zakresu usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi, niepełnosprawnością intelektualną i/lub psychospołeczną.

HRMI z wizytą w Sakartvelo. Zdjęcie z archiwum prywatnego.

Przegląd praw człowieka na Litwie w latach 2018-2019

Naruszenia praw osób niepełnosprawnych, naruszenia wolności wypowiedzi lub przekonań oraz prawa do prywatnego życia rodzinnego, dyskryminacja ze względu na wiek, orientację seksualną, płeć, niepełnosprawność, religię i inne, przestępstwa z nienawiści, naruszenia praw ofiar lub podejrzanych, przemoc w rodzinie, handel ludźmi i naruszenia praw migrantów - informacje na ten i wiele innych tematów można znaleźć w przeglądzie „Prawa człowieka na Litwie w latach 2018–2019”.

W publikacji niezależni eksperci dostarczają opinii publicznej, instytucjom państwowym, organizacjom pozarządowym, prawnikom, naukowcom i mediom systematycznych, kompleksowych i istotnych informacji na temat sytuacji w zakresie praw człowieka na Litwie oraz dokonują przeglądu rozwoju sytuacji w zakresie praw człowieka. Poza tradycyjnymi tematami, bieżący przegląd będzie koncentrował się na podejściu do polityki zdrowia psychicznego na Litwie opartym na prawach człowieka.

Aktywny udział w rozwiązywaniu problemów ważnych dla państwa i społeczeństwa w 2020 r.

W tym roku eksperci Instytutu będą nie tylko kontynuować prace nad dotychczasowymi projektami, ale zajmą się także nowymi tematami. „HRMI stale monitoruje procesy związane z prawami człowieka na Litwie, ocenia je, bada wspólne możliwości z innymi organizacjami i sugeruje, jak chronić prawa każdej osoby. HRMI zwraca szczególną uwagę na następujące kwestie: wszystkie formy dyskryminacji, naruszenia wolności wypowiedzi, przestępstwa z nienawiści, naruszenia praw ofiar lub podejrzanych, przemoc i jej zapobieganie, prawa człowieka i zdrowie psychiczne. Eksperci HRMI są gotowi zająć się tymi i innymi kwestiami, które są ważne dla rozwoju państwa i społeczeństwa w 2020 r. ”- powiedział dyrektor HRMI Dainius Pūras.

Dyrektor HRMI Dainius Pūras

Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before everyone else!

You can follow what we are doing for your right!

You will know about our achivements!

Show me a sample!