Monitoring UE

Nowa ustawa wyborcza oznacza nowe problemy

W przedstawionej Senatowi opinii Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwróciła uwagę, że uchwalona przez Sejm specustawa wyborcza zawiera rozwiązania zagrażające równości wyborów oraz pewności prawa.

by Polish Helsinki Foundation for Human Rights
2010 poland elections round 2 ballot box

Głosowanie korespondencyjne bez odpowiednich zabezpieczeń

Nowa ustawa zakłada, że głosowanie korespondencyjne stanowić będzie opcjonalną formę oddania głosu w nadchodzących wyborach prezydenckich. Zdaniem HFPC, ustawodawca nie ustanawia jednak odpowiednich zabezpieczeń gwarantujących, że pakiet wyborczy trafi do właściwego wyborcy.

„Doręczenie pakietów do oddawczych skrzynek pocztowych, a nie do rąk własnych wyborcy stwarza ryzyko przejęcia pakietu wyborczego przez nieuprawnione osoby” – wskazuje Marcin Wolny, prawnik HFPC.

Zagrożenie dla równości wyborów

Dodatkowo wybory przeprowadzone na mocy ustawy będą miały charakter hybrydowy. Wezmą w nich udział kandydaci zarejestrowani w wyborach, które się nie odbyły, a także nowi kandydaci. Ich sytuacja będzie jednak diametralnie różna. Pierwsi zostaną zwolnieni z obowiązku dochowania formalności związanych z ponowną rejestracją swojej kandydatury. Otrzymają także rozwiązania pozwalające wydatkować na całą kampanię wyborczą ponad trzykrotnie większej ilości środków finansowych.

„Zagrozi to równości wyborów, rozumianej jako konieczność stworzenia przez ustawodawcę równych szans dla wszystkich kandydatów w nich uczestniczących” – tłumaczy Marcin Wolny.

Sposób ustalania kalendarza wyborczego sprzeczny z konstytucją

Innym z kontrowersyjnych rozwiązań zawartych w projekcie jest kwestia ustalenia kalendarza wyborczego. Ustawa przewiduje wyłączenie postanowień Kodeksu wyborczego określającego terminy dla dokonania poszczególnych czynności wyborczych. W zastępstwie tego daty do dokonania czynności arbitralnie określi Marszałek Sejmu, co może skutkować rażąco krótkimi terminami na dokonanie czynności wyborczych, np. zebranie odpowiedniej liczby podpisów popierających kandydata.

„Taki sposób regulowania kalendarza wyborczego jest niedopuszczalny. Art. 127 ust. 7 Konstytucji przewiduje, że zasady i tryb zgłaszania kandydatów na urząd Prezydenta regulowane są na poziomie ustawy, a nie postanowienia Marszałka Sejmu, które nie stanowi źródła prawa” – dodaje M. Wolny.

Pozytywnie HFPC odniosła się zaś do idei wyposażenia Ministra Zdrowia w kompetencje do ustanowienia katalogu środków ochrony osobistej przewidzianych dla członków obwodowych komisji wyborczych. Zwróciła jednak uwagę, że środki te powinny również być do dyspozycji mężów zaufania i obserwatorów społecznych przebywających w lokalach wyborczych.

Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before everyone else!

You can follow what we are doing for your right!

You will know about our achivements!

Show me a sample!