#Vote4Values: Wat als het VK meedoet aan de Europese verkiezingen?
Als het VK meedoet aan de Europese Parlementsverkiezingen zal het totale aantal parlementsleden blijven op 751 in plaats van dalen naar 705. Maar wanneer ze de EU wel verlaten, zal het aantal zetels dalen naar 705. Omdat het waarschijnlijk is dat het VK de EU vroeg in het leven van het nieuwe parlement zal verlaten, hebben we gefocust op hoe het Europees Parlement eruit ziet met 705 zetels, zonder het VK dus. We denken nog steeds dat dit de meest relevante prognoses zijn.
Maar we weten ook dat er lezers zijn die benieuwd zijn hoe het Europees Parlement eruit zal zien als het VK wel meedoet met de verkiezingen. Dus dit is hoe dingen eruit zullen zien als we nog steeds parlementariërs hebben uit het VK na de verkiezingen. Het korte antwoord:
- Het grootste gevaar voor onze basiswaarden is nog steeds dat mainstream politieke groepen anti-waarden partijen bevatten en dat deze sterker worden.
- Brexit zal een gemixt effect hebben op het vermogen van het Europees Parlement om onze basiswaarden te beschermen. Pro-waarden coalities en anti-waarden coalities zijn allebei makkelijker om te maken als het VK niet meedoet aan de verkiezingen en Brexit heeft plaatsgevonden.
- Zonder het VK laat onze belangrijkste tracker zien dat het theoretisch mogelijk is om een anti-waarden coalitie bij elkaar te rapen om een meerderheid te vormen. Als het VK meedoet aan de verkiezingen, dan zal een anti-waarden coalitie waarschijnlijk geen meerderheid halen.
- Zonder het VK zullen de meerderheden van pro-waarden coalities groter zijn. Als het VK meedoet zijn de meerderheden van pro-waarden coalities kleiner, maar blijven ze alsnog mogelijk.
We baseren ons nog steeds op dezelfde data van Politico's Europese Verkiezingen poll of polls website.
Wat voor effect zal Brexit hebben op de grootte van politieke groepen?
De politieke groepen die het hardst door Brexit worden getroffen, in verhouding tot hun omvang, zijn de ECR, EFDD (die na de verkiezingen niet zal bestaan), de S&D-groep en de Groenen. Dat komt omdat Britse EP-leden niet gelijkelijk worden verdeeld over de groepen.
Dit gezegd hebbende, heeft Brexit geen invloed op het probleem dat we in onze belangrijkste tracker hebben geschetst: dat anti-waarden partijen binnen de reguliere politieke groepen steeds sterker worden.
De anti-waarden partijen die we hebben geïdentificeerd in de EPP, S&D, ECR en ALDE worden niet beïnvloed door Brexit omdat ze niet uit het VK komen. Dus het fundamentele probleem dat we in de hoofdtracker schetsen, namelijk dat anti-waardenpartijen relatief sterker worden vergeleken met hun politieke groep, blijft ongewijzigd.
Dit is wat de huidige enquêtegegevens ons laten zien over hoe het nieuwe Europees Parlement eruit zal zien als het VK deelneemt aan de verkiezingen. Net zoals het geval is zonder Britse EP-leden, kunnen de EPP en de S&D-groep nog steeds geen meerderheid bereiken door samen een coalitie te sluiten.
Er zijn een aantal belangrijke verschillen tussen dit en de de resultaten als het VK niet meedoet.
Wie is groter als het VK meedoet? De Groenen en ALDE zouden een handvol zetels meer hebben.
Welke partijen worden niet beïnvloed door het wel of niet meedoen van het VK? Niemand eigenlijk.
Twee andere groepen zullen zetels verliezen in de verkiezingen, maar als het VK meedoet zal het verlies kleiner worden. Dus de S&D groep krimpt bijvoorbeeld nog steeds, maar niet zo veel als wanneer het VK meedoet. Hetzelfde geldt voor de ECR.
En twee groepen zullen het daadwerkelijk veel beter doen in de verkiezingen als het VK niet meedoet. Dit zijn de EPP en de EAPN. Wil je weten waarom?
De categorie 'niet-ingeschreven/nieuwe/Vijfsterrenpartij' EP-leden zou groter worden.
Pro-waarden coalities
In een Europees Parlement van 751 zetels heb je 376 zetels nodig om een meerderheid te krijgen. Onze grootste tracker kijkt naar drie pro-waarden coalities die gevormd zouden kunnen worden als de mainstream politieke groepen besluiten om hun anti-waarden partijen uit de groep te zetten. Hoe verandert de situatie als het VK meedoet aan de verkiezingen?
EPP, S&D en ALDE zouden een grand-liberal coalitie kunnen vormen met ongeveer 379 parlementariërs, waarmee ze een meerderheid van 3 zouden halen. Dit is kleiner dan de meerderheid die ze zouden hebben als het VK niet zou meedoen (15 parlementariërs namelijk).
EPP, S&D, de Groenen en GUE zouden ook een super grand coalitie kunnen vormen van rond de 390 leden, waarmee ze een meerderheid zouden hebben van 14. Dit is weer kleiner dan wanneer het VK zou meedoen (dan zou deze meerderheid 24 zijn).
EPP, S&D, ALDE en de Groenen kunnen ook een Grand/Green Plus coalitie kunnen vormen met ongeveer 434 Europarlementariërs, waardoor ze een meerderheid zouden hebben van 58 leden. Dit is opnieuw kleiner dan wanneer het VK mee zou doen (dan zou het 65 zijn).
Dus als het VK meedoet in de verkiezingen zouden de meerderheden in de pro-waarden coalities kleiner zijn dan wanneer het VK niet meedoet. Anders gezegd, als Brexit gebeurt, zullen pro-waarden coalities grotere meerderheden opleveren. Er zijn twee redenen waarom de meerderheden kleiner zullen zijn wanneer het VK meedoet aan de verkiezingen.
Anti-waarden coalities
Wat gebeurt er met de twee anti-waarden coalities die we in de hoofdtracker hebben onderzocht? Bedenk dat dit een hypothetische propositie is - Manfred Weber, de kandidaat van de EPP voor Commissievoorzitter, zei onlangs dat zijn fractie niet zal samenwerken met andere anti-waarden politieke fracties. Voor anti-waarden coalities zien we eigenlijk een soortgelijk effect als wat er gebeurt met de pro-waarden coalities. Dat wil zeggen, het lijkt erop dat ze moeilijker te maken zijn. Het verhaal is een beetje ingewikkelder, maar per saldo lijkt het erop dat het voor een anti-waarden coalitie moeilijker zou zijn om een meerderheid te bereiken wanneer het Verenigd Koninkrijk nog deel uitmaakt van de EU.
Maar het is iets complexer. Ten eerste zijn er een aantal overwegingen die deze getallen lager zouden maken in de praktijk. De Poolse Europarlementariërs in het EPP en de ECR komen uit tegenovergestelde nationale partijen. De Poolse parlementariërs in het EPP zouden waarschijnlijk het EPP verlaten als deze groep zou samenwerken met het ECR. Daarnaast zouden anti-waarden parlementariërs uit de S&D-groep, die meer aan de linkerkant van het politieke spectrum zitten, in de praktijk niet samen willen werken met rechtse partijen. Aan de andere kant zijn er ook een aantal overwegingen die ervoor zouden zorgen dat deze getallen hoger zijn in de praktijk. De Brexit partij die onderdeel is van het EFDD gaat het naar verwachting goed doen, maar dit zien we op dit moment niet in de coalitieverwachtingen, omdat het EFDD wordt opgeheven. Dus de Brexit partij is nu nog geen onderdeel van een politieke groep - ze zweven in de categorie van partijen die nog niet zijn geregistreerd of nieuw zijn, zoals ook de Vijfsterrenbeweging, die nu een nieuwe groep probeert te vormen om de EFDD te vervangen. Hiernaast kan een aantal nieuwe en niet-ingeschreven partijen waarschijnlijk worden gezien als anti-waarden in de praktijk, maar horen ze nog niet bij een politieke groep. Dus er is een behoorlijk aantal Europarlementariërs die niet als 'anti-waarden' worden aangemerkt in deze coalitie, omdat ze nog geen onderdeel zijn van een politieke groep. Dat gezegd hebbende lijkt het erop dat het moeilijker zal worden om een anti-waarden coalitie te vormen met een meerderheid als het VK meedoet aan de verkiezingen.
Een conservatieve, extreem-rechtse coalitie zou ongeveer 302 leden verzamelen, wat een tekort is van 74 leden voor een meerderheid (versus een tekort van 46 leden als het VK niet meedoet aan de verkiezingen of de EU verlaat).
Een conservatieve anti-waarden coalitie zou ongeveer 328 parlementariërs halen, een tekort van 48 leden voor een meerderheid (versus een tekort van 22 als het VK niet meedoet aan de verkiezingen of de EU verlaat).
Wat betekent dit?
Net als met onze belangrijkste tracker is dit het belangrijkste wat je moet weten. De theoretische mogelijkheid bestaat dat anti-waarden partijen een meerderheid bij elkaar zouden kunnen schrapen door een coalitie te vormen met het EPP, maar deze mogelijkheid wordt minder waarschijnlijk als het VK lid blijft van de EU. Dit gezegd hebbende heeft het EPP aangegeven dat ze niet met anti-waarden partijen willen samenwerken.
Dus het grootste gevaar voor onze basisrechten is nog steeds dat alle mainstream partijen anti-waarden partijen bevatten en dat deze sterker worden. Dit is omdat het EPP en de S&-groep krimpen, terwijl het aantal anti-waarden parlementariërs gelijk blijft of stijgt. De ALDE-groep wordt groter, maar zo ook het aantal anti-waarden leden in deze groep. Omdat anti-waarden partijen kunnen beïnvloeden wat de rest van hun groep doet, kunnen ze met bepaalde stemmingen samenwerken met het EAPN of met welke groep dan ook uit de Vijfsterrenbeweging gaat komen.
Maar de politieke mainstream moet zichzelf niet laten gijzelen door een minderheid aan anti-waarden leden. Mainstream politieke groepen kunnen nog steeds een meerderheid halen nadat ze rotte appels uit de partij hebben gegooid, als ze in een coalitie met elkaar samenwerken - wat ze ook zullen moeten doen, omdat ze anders geen meerderheid zullen halen.
Meer weten?
Wat doet het Europees Parlement en waarom is het zo belangrijk? Lees hier meer.
Wat bedoelen we met 'anti-waarden' en waar halen we onze data vandaan? Dit is onze methodologie.
Dit worden misschien wel de belangrijkste Europese verkiezingen. Waarom? Kijk hier naar onze video.
Doe onze quiz om te kijken of je zou moeten stemmen in de Europese verkiezingen.