De Hongaarse regering van Viktor Orbán versterkt niet alleen haar controle over de media, het rechtswezen en het bedrijfsleven, maar oefent ook in toenemende mate druk uit op de burgermaatschappij. Haar doel is een einde te maken aan activiteiten die buiten de regering om gaan en kritische stemmen monddood te maken. Als onderdeel van een uit de hand lopende campagne tegen Hongaarse ngo’s, heeft de politie op 8 september invallen gepleegd bij de kantoren van Ökotárs en DemNet en bij de werknemers van deze ngo’s thuis. Op 19 september is het kvk-nummer van de Carpathian Foundation ingetrokken door de Hongaarse belastingdienst. Deze drie organisaties zijn verantwoordelijk voor het verdelen van de EEA Funds onder Hongaarse ngo’s. De subsidies moeten helpen bij het versterken van de democratie en de rechtsstaat, het beschermen van mensenrechten en burgerrechten en het vergroten van de transparantie en rekenschap bij de overheid.
Het feit dat de verdeling van deze subsidies buiten de Hongaarse regering om gaat en dat de begunstigde organisaties zich vaak kritisch uitlaten over het regeringsbeleid, heeft veel met de recente gebeurtenissen te maken. Niet eerder is een burgermaatschappij binnen de grenzen van de EU zo in het nauw gedreven.
977 ngo’s uit 32 landen hebben zich solidair getoond met de Hongaarse organisaties die onder vuur liggen en wier onafhankelijkheid en legitimeit moet worden gewaarborgd. Zij maken zich zorgen over de tot dusverre onduidelijke houding die de EU inneemt tegenover ontwikkelingen die regelrecht indruisen tegen de basisprincipes waarop de unie is gegrond. Op initiatief van de organisaties die in 16 EU-landen de EEA/Norway Grants beheren, hebben zij de EU-instellingen – de Europese Commissie, de Europese Raad en het Europees Parlement – en de mensenrechtencommissaris van de Raad van Europa met klem opgeroepen de ogen niet te sluiten voor wat in Hongarije gaande is en in actie te komen tegen de intimidatie en het monddood maken van de burgermaatschappij in een EU-land. Desnoods door de procedure in werking te stellen die is vastgelegd in het nieuwe kader voor het aanpakken van systematische bedreigingen voor de rechtsstaat in EU-landen.
Lijst van ondertekenende organisaties
Meer informatie:
Dovilė Šakalienė, Human Rights Monitoring Institute, Vilnius, +37067104245, dovile.sakaliene@hrmi.lt, www.hrmi.lt
Ewa Kulik-Bielinska, Stefan Batory Foundation, Warschau, +4822536 0200, ekulik@batory.org.pl, www.batory.org.pl
Peter Medved, Ekopolis Foundation, Banska Bystrica, +421484145259, medved@ekopolis.sk, www.ekopolis.sk
Ionut Sibian, Civil Society Development Foundation, Boekarest, +40213100177, ionut.sibian@fdsc.ro, www.fdcs.ro