Choć ofiary przemocy domowej otrzymują obecnie więcej wsparcia od policji i innych instytucji, wciąż nie są im udzielane istotne informacje dotyczące postępowania karnego, dostępu do pomocy prawnej oraz możliwości ochrony siebie i dzieci przed groźbami i zemstą.

Wnioski takie płyną z badań “Dyrektywa w sprawie praw ofiar: nowe podejście do ofiar przemocy w rodzinie”, przeprowadzonych przez Instytut Monitorowania Praw Człowieka (HRMI), Law Institute of Lithuania oraz Centre for Equality Advancement.

Policjanci czasem obwiniają ofiary

Rzeczywistą skalę przemocy domowej ujawniło przyjęcie ustawy o ochronie przed przemocą domową w 2011 roku. Z ponad 20 tysiącami zgłoszeń i z liczbą ofiar liczącą oficjalnie 10 tysięcy, przemoc domowa stanowiła w 2013 roku ponad 10% wszystkich przestępstw popełnionych na Litwie.

“Sporo ofiar dość pozytywnie oceniało działania policjantów, jednak zdarzały się przypadki, w których ofiary nie otrzymały żadnej realnej pomocy” - twierdzi Vilana Pilinkaitė-Sotirovič, ekspert z Centre for Equality Advancement. “Jedna z ofiar zeznała, że przy pierwszym kontakcie z policją czuła wsparcie i zrozumienie ze strony śledczego, jednak za drugim razem, chciała tylko - mówiąc jej słowami - uciec, płakać i krzyczeć, ponieważ była obwiniana i traktowana cynicznie”.

Brak jasnych przepisów

Policjanci, prokuratorzy i sędziowie, biorący udział w ankiecie w ramach przeprowadzonego badania, zauważyli, że środki ochrony nie są jasno uregulowane. Niektórzy zwrócili uwagę na fakt, że ofiarom brakuje wsparcia w toku postępowania karnego, takiego jak prawna reprezentacja ich interesów, specjalistyczna pomocy, a nawet wsparcie moralne.

Ofiary przemocy domowej otrzymują pomoc w postaci informacji, konsultacji, pomocy psychologicznej, prawnej i innych form wsparcia ze strony specjalistycznych ośrodków pomocy. Pracownicy socjalni zauważyli, że wciąż istnieje wiele problemów związanych z ochroną ofiar przed powtarzającą się przemocą i udzielaniem informacji na temat w zakresie postępowania karnego.

Dyrektywa w sprawie praw ofiar

“Właściwa implementacja dyrektywy w sprawie praw ofiar na Litwie może pomóc skuteczniej bronić praw ofiar zarówno przemocy domowej, jak i innych przestępstw” - powiedział Mėta Adutavičiūtė, przedstawiciel HMRI, przedstawiając wyniki badań. “Dyrektywa ma na celu zapewnienie, by instytucje nie skupiały się wyłącznie na sprawcy i sposobie doprowadzenia go przed oblicze wymiaru sprawiedliwości, ale także na ofierze”.

Dyrektywa w sprawie praw ofiar, przyjęta w 2012 roku, ma na celu ujednolicenie standardów ochrony praw ofiar przestępstw w całej Unii Europejskiej. Państwa członkowskie mają czas do końca listopada 2015 roku na jej transpozycję do prawa krajowego.