Nowe technologie i prawa człowieka

Jedna z trzech kobiet w Unii Europejskiej doświadczyła przemocy

Według zakrojonego na szeroką skalę badania, 62 miliony kobiet w UE padło ofiarą przemocy.

by LibertiesEU

Agencja Praw Podstawowy (APP) opublikowała w marcu wnikliwy raport dotyczący przemocy wobec kobiet na terenie 28 państw członkowskich Unii Europejskiej. Według Mortena Kjaeruma, dyrektora APP, wyniki badania pokazują, że "przemoc wobec kobiet, a dokładniej mówiąc, przemoc ze względu na płeć, która dotyka w ogromnej większości kobiet, stanowi bardzo znaczne naruszenie praw człowieka, którego Unia Europejska nie może pozostawić samemu sobie." PPA, z główną siedzibą w Wiedniu, została założona w roku 2007 w celu dostarczania instytucjom Unii doradztwa opartego na zbieranych dowodach.

Instytucje Unii Europejskiej i organizacje na rzecz społeczeństwa obywatelskiego od dłuższego czasu oczekiwały badań które potwierdzą ich obawy - przemoc wobec kobiet jest zjawiskiem powszechnym w Europie. Mamy nadzieję, że badanie stanowić będzie punkt wyjścia dla dalszych działań na rzecz równości płci i praw kobiet. Kwestia przemocy wobec kobiet zdobywa od czasu do czasu światową uwagę, jak na przykład w roku 2004, kiedy to Światowa Organizacja Zdrowia opublikowała raport z badań kwestionariuszowych przeprowadzonych na 10,000 respondentek w 10 krajach, które wykazały, że przemoc wobec kobiet stanowi problem wymagający powszechnej uwagi. Inny z organów Organizacji Narodów Zjednoczonych, Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet, również zajmuje się monitorowaniem praw kobiet na całym świecie. Obecny raport PPA stanowi novum ze względu na skupienie się na samej UE, dużą próbę, perspektywę porównawczą oraz zdolność wywarcia wpływu na instytucje Unii Europejskiej i rządy państw członkowski, w celu skierowania ich uwagi na przeciwdziałanie problemowi. Wyniki oparto na wywiadach przeprowadzonych z 42,000 kobiet, które pytano o ich doświadczenia związane z przemocą fizyczną, seksualną i psychologiczną, włączając pytania o przemoc ze strony partnera (przemoc domową) i przemoc doświadczaną w internecie. Badanie wykazało, że co trzecia kobieta w Unii Europejskiej doświadczyła przemocy fizycznej i/lub seksualnej po przekroczeniu 15. roku życia. Oznacza to, że 62 miliony kobiet w Unii Europejskiej padło ofiarami przemocy. Sytuacja jest tym bardziej niepokojąca ze względu na fakt, że ten rodzaj przestępstw często dzieje się w "zaciszu domowym" i pozostaje niezgłoszona i niewykryta przez władze.

Wnikliwe badanie pokazuje, że co piąta kobieta (18%) doświadczyła stalkingu, a co druga (55%) spotkała się z jakąś formą molestowania seksualnego. Wykorzystanie, jakiego doświadczają kobiety, rozciąga się na wszystkie sfery życia: w domu, w pracy, w miejscach publicznych i w internecie. Respondentki należące do mniejszości etnicznych (w tym imigrantki), kobiety transpłciowe, kobiety określające się jako nieheteroseksualne, kobiety niepełnosprawne i młode kobiety są bardziej narażone na przemoc. Przemoc wobec kobiet jest zjawiskiem powszechnym w Unii Europejskiej, przy czym kraje cieszące się dobrą reputacją w zakresie równości płci, uplasowały się wysoko według ilości zgłaszanych przypadków przemocy: 52% w Danii, 47% w Finlandii i 46% w Szwecji. Holandia, Francja i Wielka Brytania również znacznie przekroczyły średnią (33%). Nie oznacza to, że kraje, które znalazły się poniżej średniej, jak Polska czy Chorwacja, są znacznie bezpieczniejsze pod tym względem. W krajach, gdzie kobiety padające ofiarami przemocy fizycznej i/lub seksualnej mają dostęp do większej liczby służb i wsparcia, jak np. kraje skandynawskie, mogą być bardziej gotowe do zgłaszania takich przypadków. Należy podkreślić, że przemoc psychiczna i seksualna nie kończy się wraz z samym zdarzeniem, ale uruchamia długotrwały uraz psychologiczny i utratę pewności siebie, a także pociąga za sobą inne negatywne konsekwencje.

Chociaż takie raporty służą ważnemu celowi, same w sobie nie mają wielkiej mocy w poprawianiu sytuacji. Co jest ważne, to szukanie skutecznych i adekwatnych metod zwalczania przemocy wobec kobiet i dziewczynek. Jak podkreślają autorzy i autorki raportu, Unia Europejska wciąż nie posiada spójnych aktów prawnych, które definiowałyby, zapobiegały i karały za gwałt. Rada Europejska, której częścią są wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej przyjęła co prawda Konwencję o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (znaną również jako Konwencja Stambulska) w 2011 roku, po trzech latach jedynie Austria, Portugalia i Włochy ratyfikowały porozumienie. Patrząc na wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, można zauważyć, że w wielu z państw Unii, przemoc domowa jest wciąż traktowana jako "sprawa prywatna", a nie rażące przestępstwo, gdzie powinny zadziałać policja i wymiar sprawiedliwości. Poza działaniami prewencyjnymi, władze państwowe i lokalne często są nieskuteczne w zapewnianiu podstawowych metod pomocy dla kobiet, które doświadczyły przemocy: opieki medycznej, schronisk, bezpiecznych domów, 24-godzinnych linii telefonicznych, pracowników socjalnych i grup wsparcia. Wyniki badań wskazują, że w wielu krajach kobiety pozbawione są dostępu do takich służb, lub nie wiedzą o ich istnieniu.

Wiele europejskich organizacji odniosło się do długo oczekiwanego raportu APP. Wzywają one do stworzenia spójnej europejskiej strategii i powołania planu powszechnych działań mających na celu zwalczenie przemocy wobec kobiet, przyspieszenie ratyfikacji Konwencji o przeciwdziałaniu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, uruchomienie programów prewencyjnych i podnoszących świadomość wśród młodych kobiet, które, według wyników raportu, są "szczególnie narażone na wiktymizację", a także skupienie się na mężczyznach jako aktywnych elementach wprowadzania zmian.

Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before everyone else!

You can follow what we are doing for your right!

You will know about our achivements!

Show me a sample!