Przyjęto projekt ustawy, który w ciągu 30 dni wyeliminuje wszystkie organizacje pozarządowe, które dwa razy w roku nie publikują raportów dotyczących swojego budżetu.

Dwaj rumuńscy posłowie z Partii Socjaldemokratycznej (PSD) złożyli wnioski legislacyjne, które zostaną omówione w trybie nadzwyczajnym. Propozycje dotyczą istotnych zmian w rumuńskim prawie regulującym pracę organizacji i fundacji.

30 dni

Propozycje dotyczą nałożenia na organizacje pozarządowe obowiązku publikowania dwa razy w roku w Oficjalnym Dzienniku Ustaw, informacji o swoich przychodach i wydatkach, wraz z danymi darczyńców i szczegółowymi informacjami dotyczącymi wydatków. W przeciwnym razie, w ciągu 30 dni organizacja zostanie zamknięta.

Razem z kilkoma rumuńskimi organizacjami pozarządowymi APADOR-CH przedłożyła parlamentowi i rządowi list protestacyjny, w którym wzywa, aby sami przestrzegali zasad przejrzystości, których wymagają od sektora pozarządowego i zaapelowała o organizację debaty publicznej przed wprowadzeniem takich zmian legislacyjnych.

Cenzura

Proponowana ustawa jest krytykowana ze względu na fakt, że organizacje pozarządowe mają już takie same obowiązki podatkowe, jak inne prywatne jednostki w kraju, a arbitralne nakładanie na nie nowych zobowiązań wydaje się sugerować utworzenie formy kontroli politycznej w sektorze pozarządowym. Ponadto wniosek legislacyjny opiera się na kilku błędnych przesłankach.

Proponowana ustawa zdaje się wprowadzać instrumenty cenzury w związku z ewentualną krytyką na temat pracy polityków i funkcjonariuszy publicznych ze strony organizacji. Stwierdza, że organizacjom użyteczności publicznej należy zabronić udziału w "kampaniach [...] sprzeciwu wobec partii politycznej lub kandydata na urząd publiczny, na który mogą być mianowani lub wybrani"; Przepis sformułowany jest w niejasny sposób, co może prowadzić do nadużyć interpretacyjnych.

Ministerstwo Konsultacji Społecznych i Dialogu Społecznego zorganizowało w ostatnich miesiącach kilka debat z organizacjami pozarządowymi na temat konkretnych zmian, o które wniosły niektóre organizacje w zakresie tego samego prawa. Na tych spotkaniach nigdy jednak nie prowadzono szerszych dyskusji na temat propozycji PSD, chociaż Senat poprosił, aby rząd przedstawił swój punkt widzenia w związku z proponowaną ustawą.

Rumunia zainspirowana Węgrami i Rosją

Nie jest to jedyny wniosek ustawodawczy przedstawiony przez obecny rząd w odniesieniu do funkcjonowania sektora pozarządowego. Projekt ustawy o nieodpłatnym systemie finansowania publicznego dla działalności non-profit był tematem debaty publicznej, po tym jak został opublikowany na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.

Podczas kampanii wyborczej w 2016 r., a także podczas masowych protestów, które miały miejsce w Rumunii w tym roku, wielu polityków podkreślało, że niektóre organizacje pozarządowe mogą mieć ukryte interesy w "destabilizowaniu kraju".

Zaskoczeniem jest fakt, że niektóre proponowane reformy wydają się inspirować modelem niedawno przyjętym w krajach sąsiadujących, takich jak Węgry czy Rosja.