Nowe technologie i prawa człowieka

Rola sądownictwa w Polsce w konstytucyjnym podziale władz została zniweczona

Zarząd i Rada Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz Komitet Helsiński w Polsce wydali wspólne stanowisko w sprawie kolejnych zmian dotyczących sądownictwa w Polsce.

by Polish Helsinki Foundation for Human Rights

„Kolejne kroki sprawujących władzę ustawodawczą i wykonawczą godzące w niezależność sądów (Trybunału Konstytucyjnego i sądów powszechnych) doprowadziły Zarząd i Radę Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz Komitet Helsiński w Polsce do konieczności stwierdzenia, że rola sądownictwa w konstytucyjnym podziale władz została zniweczona. Przekroczono punkt graniczny” – napisano w wydanym dziś oświadczeniu.

Wspólne stanowisko odnosi się do nowej ustawy o TK, nad którą obecnie pracuje Sejm. Zdaniem Komitetu Helsińskiego i zarządu HFPC „ustawa o Trybunale Konstytucyjnym w wersji z 29 czerwca w trwały sposób paraliżuje ten organ, uzależniając jego bieżące funkcjonowanie (kolejność rozpatrywania spraw i wyznaczanie tempa pracy) od doraźnych, sterujących decyzji Prezydenta, prokuratora generalnego i premiera, zaś na skutek wprowadzenia odraczającego rozpoznanie sprawy weta czterech sędziów – w trwały sposób daje możliwość nierozpatrywania spraw niewygodnych dla rządu i kierownictwa politycznego partii rządzącej”.

Komitet Helsiński i zarząd HFPC alarmują, że takie uprawnienie oznacza pośrednie zagrożenie dla kompetencji rzecznika praw obywatelskich, ponieważ jego wnioski można będzie w trwały sposób blokować. „Personalny skład Trybunału zostaje ukształtowany z mocy ustawy z wykorzystaniem miejsc już zajętych, co powoduje, że wyroki stają się w trwały sposób niekonstytucyjne” – czytamy w stanowisku.

„To, co się dzieje z Trybunałem Konstytucyjnym i jego personalnym składem, jest naigrawaniem się się z zasad państwa prawa. Jednocześnie wywiera się w ten sposób presję na inne – formalnie niezależne – organy” – napisali sygnatariusze oświadczenia.

W swoim oświadczeniu Komitet Helsiński i zarząd HFPC nawiązują do ostatniej decyzji Prezydenta RP o niepowołaniu dziesięciu sędziów wskazanych przez Krajową Radę Sądownictwa. Zdaniem Komitetu Helsińskiego i zarządu HFPC, niepowołanie tych sędziów (przy wcześniejszej odmowie przyjęcia ślubowania od trzech prawidłowo wybranych sędziów TK) to kolejny dowód ograniczania niezależności i znaczenia władzy sądowniczej. Jest to zarazem wpływanie na postawy korpusu sędziowskiego i usiłowanie uczynienie go powolnym władzy wykonawczej i jej oczekiwaniom.

„Podważanie pozycji i niezależności władzy sądowniczej stwarza bezpośrednie zagrożenie dla poziomu ochrony praw i wolności człowieka” – czytamy w oświadczeniu.

Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before everyone else!

You can follow what we are doing for your right!

You will know about our achivements!

Show me a sample!