Niemal całkowity zakaz aborcji w Irlandii wynika z 8. poprawki do Irlandzkiej Konstytucji, wprowadzonej w 1983 roku i uznającej równe prawa do życia zarówno matki, jak i jej nienarodzonego dziecka. Przepis ten oznacza, że aborcja w Iralndii jest legalna tylko w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia kobiety, nie jest natomiast - gdy zagrożone jest jej zdrowie czy samopoczucie. Aborcja w nawet w tak ograniczonych przypadkach została formalnie uregulowana dopiero od 2013 roku, kiedy to weszła w życie ustawa o ochronie życia w czasie ciąży (Protection of Life During Pregnancy Act), wprowadzona w następstwie wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie A, B, i C przeciwko Irlandii.

Krytyka ONZ

Irlandia stanęła w obliczu trudnych pytań na temat praktycznej skuteczności i poważnych ograniczeń ustawy z 2013 roku podczas obrad Komitetu Praw Człowieka ONZ w lipcu 2014 roku. Przewodniczący Komitetu Sir Nigel Rodley ostro skrytykował kraj, mówiąc:

“Uznanie pierszeństwa prawa do życia kobiety, która jest istniejącym człowiekiem, musi przeważać nad prawem nienarodzonego dziecka. Nie jestem w stanie zrozumieć, na podstawie jakich przekonań pierwszeństwo dawane jest nienarodzonemu dziecku, nie kobiecie.”

Niedowierzanie, z jakim międzynarowy ekspert praw człowieka odniósł się do irlandzkich regulacji, wywołało poruszenie w kraju, a był to dopiero początek serii kontrowersji związanych z aborcją. Jedną z pierwszych była sprawa Miss Y, młodej kobiety starającej się o azyl, która zaszła w ciążę na skutek gwałtu, i domagała się aborcji ze względo na ryzyko popełnienia samobójstwa. Po długim okresie zwlekania z dokonaniem oceny jej stanu i okoliczności sprawy, w 26 tygodniu ciaży poddano poddana ją cesarskiemu cięciu. Chociaż szczegóły sprawy są obecnie badane, przypadek ten ujawnił absolutny brak szacunku irlandzkiego systemu wobec integralności cielesnej kobiet.

Zniesienie 8. poprawki

Jak wynika z ostatnich i bieżących wydarzeń, obowiązujące w Irlandii prawne regulacje dostępu do aborcji są niedostosowane do potrzeb oraz w dalszym ciągu odmawiają kobietom poszanowania ich prawa człowieka, w tym prawa do życia, zdrowia i integralności cielesnej. Podstawową przeszkodą w osiągnięciu pełnego poszanowania praw kobiet jest Konstytucja. Pojawia się coraz więcej głosów popierających zniesienie 8. poprawki. Szeroka koalicja organizacji zajmujących się prawami człowieka i swobodami obywatelskimi, w tym Irlandzka Rada Swobód Obywatelskich, dążą do umieszczenia tej długo oczekiwanej reformy na liście priorytetów politycznych.