Belgia powinna zachować ostrożność w kontaktach z Kazachstanem

Kiedy państwo przyznaje komuś status uchodźcy, robi to w przekonaniu, że dana osoba ma uzasadnioną obawę przed prześladowaniami z powodu rasy, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej lub opinii politycznej, ze strony państwa, w tym przypadku Kazachstanu, którego jest obywatelem.

Mając to na uwadze, jasne jest, że każdy wniosek o wzajemną pomoc prawną złożony przez zainteresowany kraj i dotyczący uchodźcy przebywającego na terytorium Belgii musi być rozpatrywany z najwyższą ostrożnością. Belgia nie powinna w żadnym wypadku upoważniać przedstawicieli danego państwa do bezpośredniego działania na terytorium Belgii.

Belgijska Liga Praw Człowieka (LDH) uważa za całkowicie niewłaściwe odwoływanie się do teoretycznej „podstawy prawnej” bez przeprowadzenia dalszej analizy, co może wypaczać okoliczności, w jakich kobieta otrzymała status uchodźcy. LDH wskazała również, że wobec braku dwustronnego traktatu między Belgią a Kazachstanem za odpowiednią podstawę prawną należy uznać ustawę z dnia 9 grudnia 2004 r. o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych. Artykuł 4, § 2, 3° tej ustawy stanowi, że wniosek o wzajemną pomoc prawną należy odrzucić, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami ściśle związanymi z opinią polityczną lub inną opinią.

Kontekst prawny przychylny opinii LDH

Podobnie art. 2 Konwencji o wzajemnej pomocy w sprawach karnych Rady Europy (Strasburg 20.4.1959) stanowi, że pomoc prawna w sprawach karnych może zostać odrzucona, jeżeli „wniosek dotyczy przestępstwa, które strona wezwana uważa za przestępstwo polityczne” lub „przestępstwo związane z przestępstwem politycznym”.

Na pierwszy rzut oka zasadne wydaje się stwierdzenie, że wniosek złożony przez zagraniczne władze w sprawie jednego z obywateli, któremu przyznano status uchodźcy politycznego, wchodzi w zakres art. 2 Konwencji.

LDH przypomina jednak, że w wielu krajach obrońcom praw człowieka grozi niebezpieczeństwo i że status uchodźcy w Belgii, państwie szanującym praworządność, musi zapewnić im skuteczną ochronę humanitarną, aby chronić ich integralność fizyczną, a nawet życie.

W związku z tym LDH wzywa władze Balgii, które otrzymały wniosek o wzajemną pomoc prawną od Kazachstanu, państwa które narusza prawa człowieka w celu prześladowania przeciwników politycznych, którym przyznano status uchodźcy w Belgii, do odrzucenia takiego wniosku, a przynajmniej do podejścia do tej sprawy ze szczególną ostrożnością. LDH apeluje również do władz belgijskich, aby upewniły się, że wniosek o wzajemną pomoc prawną nie będzie stanowił nowej formy prześladowania kazachskiej uchodźczyni w Belgii.