Monitoring UE

Kształcenie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi tematem opinii przyjaciela sądu przed ETPC

Organizacje pozarządowe włączyły się w sprawę przed Trybunałem Praw Człowieka. Sprawa dotyczy chłopca, który doświadczył prześladowania i dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność w publicznej szkole w Rumunii.

by Polish Helsinki Foundation for Human Rights

Helsińska Fundacja Praw Człowieka wspólnie z Forum for Human Rights przedstawiła Europejskiemu Trybunałowi Praw Człowieka w Strasburgu opinię przyjaciela sądu w sprawie M. C. przeciwko Rumunii. Sprawa dotyczy chłopca ze zdiagnozowanymi specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, który zarzuca, że był prześladowany ze względu na niepełnosprawność w szkole publicznej. Organizacje podkreślają fakt, że uczniowie z niepełnosprawnościami napotykają trudności w realizacji prawa do edukacji także w innych państwach europejskich.

Chłopiec nękany przez uczniów, nauczycieli i dyrektora szkoły

Sprawa M. C. przeciwko Rumunii dotyczy chłopca ze zdiagnozowanymi specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (m.in. zaburzenia opozycyjno-buntownicze), który zarzuca, że był prześladowany ze względu na niepełnosprawność w szkole publicznej. Nękać go mieli zarówno uczniowie jak i nauczyciele, w tym także dyrektor szkoły.

Dzięki współpracy organizacji pozarządowej i szkoły, początkowo udało się wypracować optymalny model wsparcia chłopca podczas funkcjonowania w placówce. Sytuacja zmieniła się po zerwaniu współpracy z organizacją pozarządową – indywidualny plan wsparcia nie był kontynuowany i doszło do eskalacji negatywnych zachowań ze strony uczniów i nauczycieli. Wobec tego, uczeń zarzuca także, że szkoła nie zapewniła warunków odpowiednich do jego szczególnych potrzeb w toku edukacji. W efekcie musiał on przenieść się do placówki prywatnej, gdzie kontynuował naukę i miał zapewnione odpowiednie i zindywidualizowane wsparcie.

Rodzice ucznia wszczęli szereg postępowań administracyjnych i cywilnych, jednak ich roszczenia i skargi nie zostały uwzględnione. W postępowaniu karnym doszło natomiast do skazania dyrektora szkoły za znęcanie się nad uczniem.

HFPC i Forum for Human Rights włączają się w sprawę – opinia przyjaciela sądu przed ETPC

W skardze do Trybunału sformułowano wiele zarzutów, jednak HFPC razem z Forum for Human Rights w opinii skupiła się na kwestii dotyczącej prawa do edukacji, które jest chronione przez art. 2 Protokołu nr 1 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Podkreślono, że kwestia realizacji prawa do nauki w niniejszej sprawie powinna być analizowana przez pryzmat Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami, która zobowiązuje państwa do zapewnienia włączającego systemu kształcenia umożliwiającego integrację osób z niepełnosprawnościami na wszystkich poziomach edukacji. Ponadto Konwencja zakazując dyskryminacji w dostępie do edukacji ze względu na niepełnosprawność, wskazuje na konieczność zagwarantowania osobom z niepełnosprawnościami racjonalnych usprawnień w toku kształcenia.

W opinii opisano funkcjonowanie systemów edukacji dla uczniów z niepełnosprawnościami w Polsce i Czechach. Analiza sytuacji w tych państwach wskazuje, że nadal istnieje wiele barier i trudności w realizacji dostępu do edukacji osób z niepełnosprawnościami. Organizacje odwołały się także do badań naukowych mówiących o tym, że uczniowie z niepełnosprawnościami w sposób szczególny narażeni są na przemoc rówieśniczą w szkole, co może utrudniać realizację tym osobom prawa do nauki.

W sprawie M. C przeciwko Rumunii Europejski Trybunał Praw Człowieka będzie miał szansę wzmocnić standard ochrony praw osób z niepełnosprawnościami. To z kolei będzie miało przełożenie na sytuację nie tylko w Rumunii, ale także w innych państwach europejskich, w tym w Polsce.

Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before everyone else!

You can follow what we are doing for your right!

You will know about our achivements!

Show me a sample!