Nie "minimalne" standardy zatrzymania, ale raczej "elementarne" normy: to treść nowej broszury zawierającej zestaw norm dotyczących zakładów karnych dla dorosłych we Włoszech. Zostały one przedstawione 29 stycznia podczas konferencji prasowej zorganizowanej przez Mauro Palma, włoskiego rzecznika ds. praw osób zatrzymanych lub pozbawionych wolności osobistej.

Żywy dokument

Jak podkreślił Palma, trwają prace nad dokumentem "Normy i prawidłowości". Obecnie w jednym tomie zawarte są wszystkie zalecenia pochodzące ze sprawozdań sporządzonych w wyniku wizyt w zakładach karnych dla dorosłych we Włoszech. Ponieważ rzecznik przeprowadzi więcej takich wizyt, do dokumentu zostanie dodanych więcej rekomendacji.

Miejsca pozbawienia wolności osobistej, które podlegają nadzorowi rzecznika, mimo że mają wspólne cechy, bardzo się od siebie różnią. Z tego powodu normy zebrane w tym tomie odnoszą się do specyfiki instytucji penitencjarnych dla dorosłych. Więcej publikacji na temat standardów związanych z innymi miejscami przetrzymywania zostanie wkrótce wydanych przez biuro rzecznika.

Lista kontrolna

Podczas wizyty w każdej instytucji penitencjarnej, w celu wykrycia wszelkich braków, rzecznik wykorzystuje listę kontrolną, która obejmuje wszystkie obszary tematyczne podlegające monitorowaniu.

Normy zawarte w "Normach i prawidłowościach" są takie same jak obszary tematyczne monitorowane z uwagi na listę kontrolną, a mianowicie: warunki materialne i higieniczne panujące w zakładach karnych; wyposażenie i wykorzystanie wspólnej przestrzeni; sekcje i pokoje specjalne; sekcje dotyczące artykułu 41-bis; jakość życia w areszcie; umiejętność radzenia sobie w sytuacjach krytycznych; zapobieganie radykalizacji; system penitencjarny; ochrona praw człowieka; prawo do zdrowia; personel.

Podstawowe standardy

Ważnym aspektem, który został podkreślony podczas konferencji prasowej jest fakt, że zalecenia to akty miękkiego prawa, co oznacza, że nie mają charakteru wiążącego dla administracji, do której są adresowane; stanowią one jednak ważne narzędzie służące poprawie warunków panujących w więzieniach. Z tego też powodu normy zawarte w tomie są zdefiniowane jako standardy "elementarne", a nie "minimalne".

Podczas gdy minimalne standardy to progi, poniżej których prawa osadzonych są zagrożone naruszeniem, podstawowe normy to wyższe progi, mające na celu stopniową poprawę warunków panujących w więzieniach.

Krytyczne zagadnienia

Jednym z problemów poruszonych podczas konferencji prasowej i zdefiniowanych w "Normach i prawidłowościach" jako "jeden z najbardziej krytycznych punktów życia więziennego" jest kwestia transferów. Problem dotyczy w szczególności przenoszenie osób zatrzymanych do instytucji znajdujących się daleko od ich rodziny lub regionu zamieszkania. Z tego powodu rzecznik zalecił, aby władze penitencjarne zorganizowały okrągły stół w celu określenia jasnych wytycznych i kryteriów transferu więźniów.

Izolatki to kolejna ważna kwestia podkreślona w liście zaleceń Palmy, na którą zwróciło uwagę także stowarzyszenie Antigone, członek Liberties. Problemy zidentyfikowane przez rzecznika obejmują traktowanie izolacji jako sankcji dyscyplinarnej wynikającej z artykułu 41 bis włoskiego prawa penitencjarnego, w ramach przepisów określonych w art. 72 kodeksu karnego oraz stosowanie kilku sankcji dyscyplinarnych, które mogą skutkować przedłużającą się izolacją więźnia. Zalecenia mają na celu unikanie sytuacji stanowiących naruszenie praw zatrzymanych.