W ostatnich tygodniach włoskie media poświęciły wiele uwagi kwestii skuteczności włoskich zakładów CIE, po tym jak nowy minister spraw wewnętrznych, Marco Minniti, zapowiedział, że w każdym regionie Włoch powstanie przynajmniej jeden ośrodek CIE.

Jak działają Ośrodki Identyfikacji i Deportacji?

Ośrodki Identyfikacji i Deportacji powstały w 1998 roku, a w 2011 zostały zreformowane. Celem CIE jest identyfikacja i deportacja nielegalnych imigrantów, którzy nie mają prawa do pozostania na terenie Włoch.

Kiedy wprowadzono ustawę, maksymalna długość pobytu w ośrodku wynosiła 30 dni, ale czas stopniowo się wydłużał i w 2015 roku wzrósł do 90 dni w normalnych okolicznościach, a w szczególnych wypadkach (tj. kiedy imigrant stanowi zagrożenie dla porządku publicznego i bezpieczeństwa lub istnieje możliwość jego ucieczki) wydłużył się do roku.

Kto jest przetrzymywany w CIE?

Większość osób, przetrzymywanych w ośrodkach to byli więźniowie, którzy mają być zidentyfikowani, a następnie deportowani.
Inni zatrzymani to osoby, które posiadały zezwolenia na pobyt, ale nie mogły ich odnowić oraz nieletni (czasem urodzeni i wychowani we Włoszech), którzy ukończyli 18 lat i nie mogli odnowić swoich dokumentów. Niektórzy z nich nie mają żadnego związku ze swoim krajem pochodzenia, a całe ich życie znajduje się we Włoszech.

Kolejna grupa to azylanci, którzy nie rozpoczęli procedury azylowej po dotarciu do Włoch.

Gdzie znajdują się ośrodki CIE?

Włochy dysponują obecnie czterema aktywnymi CIE, które znajdują się w Brindisi, Caltanissetta, Rzymie i Turynie. Ośrodki byłyby w stanie pomieścić do 574 osób, ale w tej chwili optymalna ilość przebywających w nich cudzoziemców wynosi 359 osób.

Według stanu z dnia 30 grudnia 2016 roku, w ośrodkach przebywało 288 osób. Wiele, z 15 oryginalnych CIE, zamykano wraz z upływem czasu, ponieważ okazywały się nieskuteczne, a ponadto niebezpieczne z powodu łamania praw podstawowych.

Czy CIE są skuteczne?

W ostatnim raporcie, Nadzwyczajna Komisja Ochrony i Promocji Praw Człowieka Senatu Republiki Włoch uznała, że skuteczność CIE jest bardzo ograniczona.

W rzeczywistości, w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy 2016 roku, tylko 44 procent osób, które trafiły do CIE, zostało deportowanych do swoich krajów pochodzenia. W poprzednich latach odsetek ten wynosił również około 50 proc.

To samo dotyczy wszystkich osób, które otrzymały nakaz opuszczenia kraju, ale nie zostały zatrzymane w CIE: w 2015 roku, połowa z nich została deportowana, podczas gdy druga połowa nie.

Tysiące osób zostało zwolnionych z ośrodków, ponieważ nie mogły być deportowane do kraju swojego pochodzenia. Osoby te pozostają nielegalnie we Włoszech, ale nie są w stanie wejść na rynek pracy i padają ofiarą wszelkiego rodzaju nadużyć lub zostają przestępcami.

Dużo mówiło się o tym, że w CIE dochodzi do poważnych naruszeń praw podstawowych. Wiele raportów - zarówno organizacji pozarządowych, jak i innych instytucji - pokazało złe strony tych miejsc: przykładem może być Arcipelago Cie stworzony przez MEDU lub raporty komisji parlamentarnych, do których dotarli dziennikarze.

"Bezpodstawne, kosztowne i nieefektywne"

Ponieważ system CIE nie działa tak jak powinien, otwieranie kolejnych ośrodków, w każdym włoskim regionie, wydaje się marnotrawieniem środków finansowych.

W komunikacie prasowym organizacji Antigone, Patrizio Gonnella, stwierdza: "Należy dokonywać identyfikacji nielegalnych imigrantów w więzieniach. Jest na to wystarczająco dużo czasu podczas zatrzymania. Wykonanie identyfikacji po wypuszczeniu z więzienia i skierowanie cudzoziemców do CIE, jest procedurą niesprawiedliwą, kosztowną i nieefektywną."

LasciateCIEntrare wydała oświadczenie, w którym można przeczytać o wszystkich nieprawidłowościach, które miały miejsce w CIE od 1998 do teraz. Organizacja opowiada się za zamknięciem wszystkich Ośrodków Identyfikacji i Deportacji.

Dane, o których mowa w artykule, dostępne są tutaj.