Wszystkie organizacje, które złożyły skargę, współpracują z odbiorcami usług pomocy prawnej. Przedstawiciele organizacji twierdzą, że w związku z wejściem ustawy, osoby, które są uprawnione do otrzymania pomocy prawnej, napotykają na wiele trudności związanych z dostępem do prawnika.
Nowa ustawa zawiera gruntowne reformy systemu pomocy prawnej:
- Dostęp do pomocy prawnej jest ograniczony: nawet osoba, która otrzymuje pomoc społeczną ze strony rządu nie jest uprawniona do pomocy prawnej i musi udowodnić swoją niewypłacalność dokumentami uzupełniającymi.
- Dla każdego wyznaczonego adwokata i postępowania sądowego, trzeba będzie uiścić opłatę (20 euro za prawnika i 30 euro za procedury). Nawet osoby, które otrzymają całkowicie bezpłatną pomoc prawną będą musiały zapłacić. Oznacza to, że w przypadku złożonego postępowania sądowego, całkowita kwota może być wysoka, jako, że za każde nowe postępowanie strona musi zapłacić 30 euro więcej.
- System rekompensat dla prawników, pracujących w ramach systemu pomocy prawnej, został całkowicie zmieniony. Nie podano żadnych informacji ani gwarancji dotyczących stopnia refundacji, które będą mogli oni otrzymać. Prawnicy, których dotyczy reforma poznają swoje wynagrodzenie (w przypadku usług, które obecnie oferują) w połowie 2018 roku.
Ograniczona pomoc...
Nowy system powoduje nadmiar pracy administracyjnej zarówno dla sądzonych jak i prawników. W rzeczywistości, procesujący się musi teraz udowodnić, że posiada odpowiednie "środki do życia", co sprowadza się do dostarczania odpowiednich dowodów (co jest bardzo trudne do zrealizowania).
Oznacza to, że osoby są zobowiązane do poddania się skomplikowanym procedurom, w celu zebrania materiałów, bez żadnej gwarancji, że dojdzie do wyznaczenia radcy prawnego. W przypadku nagłych wypadków, bardzo możliwe, że adwokat nie będzie w stanie wykonać swojej pracy na czas. W związku z tą sytuacją, niektóre osoby zrezygnują i nie będą dochodzić swoich praw.
Jeśli chodzi o prawników, nie otrzymują oni wynagrodzenia za wsparcie i wskazówki udzielone swoim klientom w zakresie kroków, które należy podjąć w celu wyznaczenia prawnika, a wsparcie obejmuje kilka spotkań z klientem i liczne wymiany z biurem pomocy prawnej.
... lub brak pomocy
Po pierwsze, prawnicy nie wiedzą jakie kwoty będą im wypłacone a ich wynagrodzenie w większości przypadków jest pomniejszane. W rezultacie, wielu prawników odmawia pracy w ramach systemu pomocy prawnej.
Na przykład oddział Centrum Pomocy Prawnej w Brukseli zaobserwował, że liczba stałych prawników spadła o połowę, od kiedy ustawa weszła w życie z dniem 1 września 2016 roku. W związku z tym oddział myśli o zamknięciu. Będzie to oznaczało, że Centrum Pomocy Prawnej w Brukseli nie będzie już w stanie wyznaczyć adwokata dla kogoś, kto jest "nadmiernie zadłużony" (będzie musiał rozwiązać spór samotnie!). Ponadto, podobna sytuacja może mieć miejsce w przypadku większości oddziałów.
W odpowiedzi na tę sytuację i konkretne trudności ze znalezieniem prawników chętnych do wspierania swoich klientów, dwadzieścia stowarzyszeń postanowiło odwołać się od tej reformy. Wiele z nich już złożyło odwołanie od realizacji dekretów wykonawczych do belgijskiej Rady Stanu (sprawa jest nadal w toku). 17 stycznia złożono również odwołanie do Trybunału Konstytucyjnego, a proces potrwa najprawdopodobniej kilka miesięcy.
Sygnatariusze (wnioskodawcy oraz organizacje wspierające): Aimer Jeunes, Association de Défense des Allocataires Sociaux, Association pour le Droit Des Etrangers, Association Syndicale des Magistrats, ATD Quart Monde en Belgique – ATD Vierde Wereld in België, Atelier des droits sociaux, Belgisch Netwerk Armoedebstrijding - Réseau belge de Lutte contre la Pauvreté, Atelier des droits sociaux, Bureau d’Accueil et de Défense des Jeunes, Défense des Enfants – International – Belgique – Branche francophone, Intact, Fédération laïque des centres de planning familial, Ligue des Droits de l’Homme, Luttes Solidarités Travail, Organisatie voor Clandestiene Arbeidsmigranten, Point d’appui, Réseau Wallon de Lutte contre la Pauvreté, Service d’action sociale bruxellois, Service international de recherche, d’éducation et d’action sociale, Syndicat des Avocats pour la Démocratie, Vlaams Netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Woman’do.
