Nowe technologie i prawa człowieka

​Litewska Komisja Radia i Telewizji decyduje o losie serialu o dwóch ojcach gejach

Jeden z pierwszych odcinków „Kolorów”, nowego programu w litewskiej telewizji, postanowił skupić się na dwóch ojcach gejach wychowujących małe dziecko. Temat spotkał się z publicznym oburzeniem i zaowocował skargą do Litewskiej Komisji Radia i Telewizji.

by Human Rights Monitoring Institute

Litewski publiczny nadawca radiowo-telewizyjny (LRT) wypuścił nowy program „Kolory” („Spalvos”), którego celem jest przedstawianie życia różnych osób i zmniejszenie narastającego piętna. Po omówieniu wciąż delikatnego tematu adopcji dzieci przez małżeństwa osób tej samej płci na Litwie, twórcy serialu „Kolory” spotkali się z groźbami i oskarżeniami. Bohaterom i twórcom zarzucano łamanie prawa.

Protesty przeciwko LGBTQ+

Na początku listopada grupa anty-LGBTQ+ zorganizowała protest przed budynkiem LRT. Jej członkowie twierdzili, że zgodnie z ustawą o ochronie nieletnich przed szkodliwymi skutkami informacji publicznej, odcinek koncentrujący się na dwóch ojcach homoseksualistach był niezgodny z prawem i nie powinien być pokazywany osobom niepełnoletnim. Wściekłość grupy skłoniła Komisję Radia i Telewizji do rozpoczęcia dyskusji na temat losów serialu.

Instytut Monitorowania Praw Człowieka: serial jest ważny dla społeczeństwa

W odpowiedzi na obrady Komisji LRT w sprawie tego, czy odcinek „Kolory. Ojcowie geje” zawierał informacje szkodliwe dla nieletnich, Instytut Monitorowania Praw Człowieka przedstawił swoją opinię, koncentrując się na następujących aspektach:

Po pierwsze, przepis ograniczający przekazywanie informacji „promujących pojęcie małżeństwa i formacji rodzinnej innych niż zawarte w Konstytucji Republiki Litewskiej i Kodeksie cywilnym Republiki Litewskiej” jest wyjątkowo abstrakcyjny i niejasny, a zatem sam w sobie stwarza warunki do arbitralnego ograniczenia konstytucyjnej wolności wypowiedzi. Komitet Praw Człowieka ONZ również podzielił ten pogląd.

Po drugie, litewska konstytucja chroni nie tylko rodziny, które powstały w wyniku rejestracji małżeństwa na Litwie, ale także rodziny osób tej samej płci, które zawarły związek małżeński za granicą. Ponadto, ponieważ konstytucja zakazuje dyskryminacji, ustawa o ochronie nieletnich przed szkodliwymi skutkami informacji publicznej nie powinna być stosowana do podtrzymywania dyskryminujących poglądów społecznych na temat osób tej samej płci.

Po trzecie, biorąc pod uwagę, że zgodnie z litewskim prawem pary tej samej płci nie mogą być obecnie uznane za „rodzinę”, odcinek (który pokazuje pary tej samej płci, które zalegalizowały swoje związki) przyczynia się do otwarcia dyskusji na temat równych praw dla osób tej samej płci, co jest ważną kwestią dla społeczeństwa. Fakt, że pary wychowywały dzieci urodzone przez matki zastępcze, był tylko częścią odcinka. W rzeczywistości zostało to przedstawione obok takich tematów, jak małżeństwa osób tej samej płci, postawy bliskich i stereotypy dotyczące niezdolności mężczyzn do właściwej opieki nad dziećmi.

Instytut był zdania, że odcinek „Kolory. Ojcowie geje” był cennym wkładem w debatę publiczną na temat prawa do poszanowania życia rodzinnego, a tym samym przyczynił się do misji nadawcy publicznego, a mianowicie do ochrony publicznego prawa do informacji, które jest zapisane w konstytucji. Ograniczenie rozpowszechniania tych informacji byłoby nieuzasadnione i naruszałoby międzynarodowe zobowiązania Litwy w dziedzinie ochrony wolności wypowiedzi.

Komisja: brak naruszenia

W sumie litewska komisja radiowo-telewizyjna otrzymała skargi od 15 osób, które chciały, aby oceniono, czy program narusza ustawę o ochronie nieletnich przed szkodliwymi skutkami informacji publicznej (która zakazuje promowania niekonwencjonalnych stosunków seksualnych). Instytut Monitorowania Praw Człowieka cieszy się, że werdykt był prawie jednomyślny: treść odcinka „Kolory. Ojcowie geje” była zgodna z prawem.

Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before everyone else!

You can follow what we are doing for your right!

You will know about our achivements!

Show me a sample!