Nowe technologie i prawa człowieka

​Nowelizacja ustawy o informacji publicznej zagraża wolności słowa na Litwie

Litewski parlament rozpoczął rok od kolejnej próby ograniczenia wolności słowa.

by Human Rights Monitoring Institute

Proponowane zmiany ograniczą prawo opinii publicznej do kwestionowania poglądów i krytykowania władz

Poprawki do ustawy o udzielaniu informacji publicznej, złożone w dniu 2 stycznia, zagrażają swobodnej debacie na tematy historyczne i ograniczają możliwość krytykowania władz. Co więcej, proponowane zmiany zapewnią państwu dużą swobodę uznania w zakresie zakazu rozpowszechniania informacji przez media. Podstawa proponowanych zmian jest dość abstrakcyjna – podobno takie informacje "są wykorzystywane wbrew interesom bezpieczeństwa narodowego".

Projekt zmian złożony przez parlamentarną Komisję Kultury ma na celu wprowadzenie zakazu publikacji informacji w mediach publicznych, jeżeli w ten sposób "próbują one zakłócić pamięć historyczną Republiki Litewskiej, sprzyjają nieufności i niezadowoleniu z kraju i jego instytucji, systemu demokratycznego i/lub wojska, próbują zwiększyć podziały narodowe i kulturowe, osłabić tożsamość narodową i zaangażowanie obywatelskie, podważyć determinację obywateli w obronie ich kraju lub w inny sposób wpłynąć na demokrację, wybory lub system partyjny w sposób sprzeczny z interesami bezpieczeństwa narodowego."

Poprawki niezgodne ze standardami wolności wypowiedzi

Według Instytutu Monitorowania Praw Człowieka (HRMI), proponowane zmiany są niezgodne ze standardami wolności wypowiedzi określonymi w Konstytucji i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Nowe wytyczne pozwoliłyby władzom na nieuzasadnione ograniczenie wolności słowa oraz debaty publicznej na tematy historyczne, polityczne, kulturalne i dotyczące innych ważnych kwestii publicznych. Co więcej, zmiany ograniczałyby prawo każdej osoby do swobodnego krytykowania pracy organów publicznych i prawo społeczeństwa do otrzymywania odpowiednich informacji na tematy polityczne i kwestie związane z interesem publicznym.

HRMI twierdzi, że "krytyka władz państwowych jest niezmiennie związana z wyrażaniem niezadowolenia ze sposobu działania lub konkretnych działań; w niektórych przypadkach wiąże się to z wyrażaniem nieufności wobec tych władz w kwestiach takich, jak niekompetencja, konflikt interesów itp. Przyjęcie proponowanych zmian doprowadziłoby do sytuacji, w której jakakolwiek krytyka władz mogłaby zostać uznana za wspieranie 'braku zaufania i niezadowolenie' z Litwy lub jej instytucji".

Litewska konstytucja zezwala na wyrażanie krytyki

Konstytucja wyraźnie przewiduje prawo do krytyki władz państwowych i zabrania jakichkolwiek form prześladowania. Znaczenie możliwości krytykowania władz podkreślił również Europejski Trybunał Praw Człowieka, wskazując, że w krajach demokratycznych działania i zaniechania rządu powinny być badane przez media i sprawdzane przez opinię publiczną. Co więcej, rozpowszechnianie takich informacji nie jest tylko prawem mediówspołeczeństwo ma również prawo do otrzymywania informacji na temat ważnych kwestii politycznych.

W swoim wniosku skierowanym do komisji parlamentarnej, Instytut Monitorowania Praw Człowieka zalecił całkowite odrzucenie proponowanych poprawek.

Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before everyone else!

You can follow what we are doing for your right!

You will know about our achivements!

Show me a sample!