Monitoring UE

W Europie ignoruje się prawie połowę wyroków ETPCz

Chociaż niektóre kraje europejskie wypadają lepiej od innych, wiele z nich wciąż ignoruje wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Jaka jest sytuacja Rumunii i jakie są główne obawy ETPCz?

by Dollores Benezic

Zwycięstwo przed ETPCz to dopiero początek. To, że Trybunał wydał wyrok przeciwko państwu członkowskiemu nie oznacza automatycznie, że sytuacja skarżącego ulegnie poprawie, a na pewno nie oznacza, że osoby znajdujące się w podobnej sytuacji w tym kraju coś na tym zyskają. ETPCz nie może ustanawiać przepisów ani zmieniać krajowych systemów wymiaru sprawiedliwości. Może jednak domagać się od państwa członkowskiego nie tylko wypłaty odszkodowania dla powoda, ale także przyjęcia środków mających na celu zmianę przepisów, które doprowadziły do naruszeń.

Wykonywanie wyroków ETPCz to powolny i trudny proces. Zaczyna się od wypłaty odszkodowania dla ofiary, co dzieje się stosunkowo szybko, ponieważ wypłata pieniędzy to łatwa sprawa. Ze zmianami systemowymi jest jednak trudniej i mogą one trwać miesiącami, latami lub nawet dekadami. W tym czasie inni obywatele padają ofiarą tych samych naruszeń. Według danych Europejskiej Sieci Wdrażania (EIN), 43% wszystkich wyroków pilotażowych wydanych w ostatniej dekadzie nie zostało jeszcze wdrożonych. EIN uruchomił stronę internetową, na której znajdują się informacje na temat wykonywania wyroków ETPCz w każdym kraju i powody, dla których czasami zajmuje to tyle czasu.

Które kraje mają się dobrze, a które wypadają najgorzej

Interaktywna mapa EIN pokazuje stopień wdrożenia decyzji ETPCz w każdym kraju. W styczniu 2020 r. na wdrożenie czekało 1200 wyroków.

Kraje o największej liczbie niewdrożonych wyroków to:

Azerbejdżan - 95%

Rosja - 89%

Węgry - 74%

Ukraina - 67%

Turcja - 63%

Na szczycie rankingu znajdują się najbardziej zdyscyplinowane kraje:

Czechy - 3%

Austria - 8%

Wielka Brytania - 9%

Czarnogóra, Estonia i Łotwa - 10%

Szwecja i Szwajcaria - 16%

Niemcy - 17%

Francja i Norwegia - 18%

Jak sobie radzi Rumunia?

Rumunia znajduje się w rankingu gdzieś pośrodku, wykonując 44% wyroków (71 w ciągu ostatnich dziesięciu lat). Do najstarszych wyroków przeciwko Rumunii, które nie zostały jeszcze wykonane, należą:

  • Akta Rewolucji z 1989 r. - sprawa wniesiona do ETPCz przez Stowarzyszenie 21 grudnia 1989 r., dotycząca prawa do życia i ochrony przed torturami.
  • Sprawa Maria Atanasiu i inni przeciwko Rumunii, dotycząca braku zwrotu znacjonalizowanej własności.
  • Liczne sprawy dotyczące złych warunków panujących w areszcie.
  • Sprawy dotyczące praw osób niepełnosprawnych.
  • Sprawy dotyczące przemocy domowej.

Europejska Sieć Wdrażania zrzesza organizacje pozarządowe, prawników, ofiary i ekspertów w zakresie wykonywania wyroków ETPCz. Organizacja APADOR-CH jest członkiem-założycielem sieci i uczestniczyła w monitorowaniu wykonania wielu wyroków ETPC poprzez przedstawianie informacji Komitetowi Ministrów.

Donate to liberties

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

We’re grateful to all our supporters

Your contributions help us in the following ways

► Liberties remains independent
► It provides a stable income, enabling us to plan long-term
► We decide our mission, so we can focus on the causes that matter
► It makes us stronger and more impactful

Your contribution matters

As a watchdog organisation, Liberties reminds politicians that respect for human rights is non-negotiable. We're determined to keep championing your civil liberties, will you stand with us? Every donation, big or small, counts.

Subscribe to stay in

the loop

Why should I?

You will get the latest reports before everyone else!

You can follow what we are doing for your right!

You will know about our achivements!

Show me a sample!