De steun voor het principe van democratie is in Nederland – net als in andere Europese landen – groot. 93% vindt een democratie de beste vorm van regeren die er is. 95% vindt het belangrijk om in een land te wonen dat democratisch bestuurd wordt. In de eerste helft van dit jaar gaf 73% van de bevolking een voldoende voor het functioneren van de democratie in ons land.
Bij het woord ‘democratie’ denken Nederlanders vooral aan vrijheid (vrijheid van
meningsuiting, vrijheid om te doen wat je wil en een vrij land) en aan een manier
om besluiten te nemen, zoals stemrecht, vrije verkiezingen, de regering en representatie. Als mensen de Nederlandse democratie moeten beoordelen, dan
zijn ze positiever over vrijheden en de bescherming van rechten in Nederland, dan
over democratie als besluitvormingsprocedure.
Onvrede over de politieke praktijk
Over de politiek zijn de burgers minder te spreken dan over de democratie. Mensen zijn dus vooral ontevreden over de politieke praktijk. Uit het onderzoek blijkt dat politici niet naar gewone mensen luisteren, ze gaan hun eigen gang, ze zijn uit op eigenbelang, of praten te veel en doen te weinig.'Je kunt stemmen wat je wilt, maar in principe ligt alles al vast', aldus een 31-jarige vrouw die meedeed aan het onderzoek en het cijfer 4 gaf voor het functioneren van de Nederlandse democratie. 'Wat de heren en dames willen, gaat ook gebeuren.' 'De democratie als
staatsvorm werkt prima, het zijn helaas de politici die er een bende van maken', aldus een 30-jarige man die het cijfer 8 gaf.
Burgers willen meer invloed
Burgers willen meer inspraak en zeggenschap. Een meerderheid (55%) is van mening dat burgemeesters direct moeten worden gekozen. Ze vinden dat burgers meer invloed moeten hebben op beleid en vinden het referendum geschikt om besluiten te nemen over de belangrijkste kwesties.
Als mensen voor de keuzen staan tussen zoveel mogelijk referenda of politici die besluiten nemen, verkiest de grootste groep (45%) representatie boven zoveel mogelijke referenda. 22% verkiest referenda boven representatie. Ook blijkt niet iedereen even geneigd daadwerkelijk mee te doen. Daarnaast zijn er twijfels over de democratische competenties van medeburgers. Er is weinig steun voor een systeem waarin besluiten worden genomen door ondernemers of onafhankelijke experts.
Lees hier het onderzoek: Meer democratie, minder politiek?