Tech & Rights

Weigeren visa moet onderworpen worden aan juridische toetsing, zegt EU Hof

De hoogste rechter van de Europese Unie heeft geconstateerd dat het Poolse rechtssysteem het recht op een rechterlijke toetsing in Schengen-visumzaken niet naar behoren beschermt.

by Polish Helsinki Foundation for Human Rights

Het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJEU) heeft bepaald dat vreemdelingen in de gelegenheid moeten worden gesteld om een rechterlijke toetsing te vragen van het besluit om hen een visum te weigeren. De rechtbank baseerde haar uitspraak op de Schengen-visumcode en het EU-Handvest voor de grondrechten.

Recht op rechterlijke toetsing

De zaak, Soufiane El Hassani t. Minister Spraw Zagranicznych, betreft een Marokkaans staatsburger die door de Poolse consul in Rabat een Schengen-visum werd geweigerd. De Marokkaan, bijgestaan door advocaten van Liberties-lid de Helsinki Foundation for Human Rights, ging naar het provinciale gerechtshof in Warschau, afdeling bestuursrecht, om een klacht tegen het besluit in te dienen. De rechtbank verwierp de klacht en stelde dat de Poolse wet geen mogelijkheid biedt tot een rechterlijke toetsing van een dergelijke beslissing.

De man deed vervolgens een beroep op de hoogste bestuursrechtelijke rechtbank en beweerde daarbij dat zijn recht op toegang tot de rechter, zoals gewaarborgd door het EU-Handvest van de grondrechten, was geschonden. Deze rechtbank heeft op zijn beurt een verzoek om een prejudiciële beslissing ingediend bij het HvJEU.

Het Poolse rechtsstelsel is niet adequaat

In het arrest oordeelde het HvJEU dat artikel 47 van het Handvest iedereen het recht geeft om zijn zaak te laten behandelen door een onafhankelijk en onpartijdig tribunaal. Het HvJEU legde ook uit dat het concept van onafhankelijkheid, dat "inherent is aan de taak van berechting", bovenal vereist dat een gerechtelijke instantie "als derde optreedt ten opzichte van de autoriteit die de bestreden beslissing heeft genomen".

Polen is een van de weinige EU-landen die geen rechtsmiddel hebben geboden om rechterlijke toetsing mogelijk te maken in zaken met Schengen-visa die zijn afgegeven door een consul. Deze situatie leidde tot bezwaren van de Europese Commissie, die aan de zaak deelnam ter ondersteuning van de zaak van de buitenlandse burger.

Het arrest in zaak C-403/16, Soufiane El Hassani tegen de minister van Buitenlandse Zaken, is hier te vinden.

In september 2017 heeft de advocaat-generaal van het Europees Hof van Justitie in deze zaak ook een advies gegeven.