De Hongaarse regering van Orbán heeft in vijf jaar op het pluche de grondwet uitgehold, de onafhankelijkheid van de rechtsspraak ondermijnd, de controle over de media overgenomen, de burgermaatschappij aangevallen en verkiezingsregels in hun eigen voordeel hervormd. Vanaf 2012 heeft Rajoy draconische hervormingen uitgevoerd in het rechtssysteem van Spanje. En de pas in Polen gekozen regering met de PiS lijkt het land in een zelfde richting te willen sturen.
Het Verdrag Betreffende de Europese Unie zegt dat de EU 'gefundeerd is op' de rechtsstaat, democratie en mensenrechten. Maar tot nog toe hebben regeringen nooit met elkaar gesproken over hoe, of zelfs of ze zich houden aan de fundamentele beginselen van de EU. Nu het eerste gesprek over rechten op Unie niveau heeft plaatsgevonden, hebben de partners van het European Liberties Plaform (ELP) wat ideeën op papier gezet over de manier waarop de regeringen in de EU elkaar binnen de lijntjes kunnen houden.