EU Watch

Verdachten in Litouwen vinden het moeilijk om hun rechten te begrijpen

Een nieuw onderzoek laat zien dat verdachten hun rechten vaak niet begrijpen en dat ze daardoor ze niet goed kunnen uitoefenen.

by Human Rights Monitoring Institute
Mark Deckers photo/Flickr.com
Experts vinden de verklaring van rechten die aan verdachten in Litouwen wordt gegeven maar gemiddeld begrijpelijk. De politiemedewerkers die het Human Rights Monitoring Institute sprak, verklaarden dat ondanks dat het zwijgrecht, het recht op een advocaat en andere procedurele rechten worden uitgelegd aan de verdachte, de uitleg vaak vol zit met moeilijke juridische taal en moeilijk is om te ontcijferen zonder een juridische achtergrond.

Verklaring van rechten

Iedere verdachte moet een verklaring van rechten worden gegeven voordat ze worden ondervraagd. Het is een drie-pagina-lang document dat de verdachte's procedurele rechten beschrijft in lange, complexe zinnen die vaak over vijf regels doorlopen. Het bevat ook redelijk technische taal en verwijst de lezer naar 'procedures beschreven' in het Wetboek van Strafvordering of andere wetgeving op meerdere plekken.

Gemiddeld genomen worden verdachten 15 minuten gegeven om bekend te raken met hun rechten. Vaak besteden ze niet zo veel aandacht aan de verklaring van rechten als dat ze zouden moeten en lezen ze het maar slordig. Bijna de helft van de ondervraagde politiemedewerkers zei dat verdachten zelden of nooit vragen stellen over hun rechten.

Politiemedewerkers nemen ook bijna nooit stappen om ervoor te zorgen dat verdachten hun rechten goed begrijpen. De overgrote meerderheid van de ondervraagden ondernam nooit maatregelen om ervoor te zorgen dat verdachten hun rechten begrijpen of deden dit maar zelden.

Police in Lithuania rarely take steps to ensure that suspects understand their rights, the study said. (Image: Antanas Kaziliūnas)

Informatie moet makkelijk te begrijpen zijn

"Het recht op informatie is een belangrijk onderdeel van onze levens wanneer het aankomt op communicatie met autoriteiten. Voor mensen die verdacht worden van een misdaad is het recht op informatie van het grootste belang, omdat het ervoor zorgt dat ze hun rechten volledig kunnen uitoefenen en ervoor kunnen zorgen dat hun recht op een eerlijk proces is gerespecteerd," zegt Karolis Liutkevičius, de HRMI advocaat die het onderzoek leidde. "Daarom zou informatie over rechten beschikbaar moeten zijn in duidelijke en makkelijk te begrijpen taal."

Het HRMI wil ervoor zorgen dat de autoriteiten makkelijk te begrijpen informatie verstrekken die mensen daadwerkelijk kunnen gebruiken. Daarom heeft het Instituut, in samenwerking met juridische en communicatie expert, een alternatieve, makkelijke verklaring van rechten ontwikkeld. Het heeft als doel om deze nieuwe verklaring van rechten de nieuwe standaard te laten worden in Litouwen.

Lees het volledige onderzoeksrapport.