Onder het voorwendsel van het ‘‘rationaliseren van het beheer van migrantenstromen’’, wordt in Europa de detentie van migranten op grote schaal toegepast en wordt illegaliteit strafbaar gesteld. De operatie ‘‘Mos Maiorum”, die tussen 13 en 26 oktober wordt uitgevoerd, is het zoveelste voorbeeld van dit strenge beleid. Zij is bedoeld om de massale migratie van buitenlanders, die waarschijnlijk in detentiecentra terechtkomen, tegen te gaan. Bij de detentie van migranten is sprake van een voortdurende schending van rechten.
Om de aandacht te vestigen op deze problematiek is binnen het kader van de campagne Open Access Now* het rapport “The hidden side of immigration detention in Europe” uitgebracht. Hierin worden de omstandigheden in detentiecentra voor migranten geanalyseerd in het licht van de beginselen van internationale en regionale verdragen over de bescherming van de mensenrechten en fundamentele vrijheden, evenals de Europese richtlijnen die betrekking hebben op de rechten van migranten. Het rapport gaat in op een evaluatie van het EU-terugkeerbeleid die op 28 maart 2014 door de Europese Commissie naar buiten werd gebracht en waarin geen gewag wordt gemaakt van de kloof tussen de, in het beleid vastgelegde bescherming van de mensenrechten en de daadwerkelijke gang van zaken in de EU-landen. Hierbij moet worden opgemerkt dat de Commissie heeft aangeven dat er bepaalde informatie bestaat waar zij zelf geen toegang tot heeft gekregen.
Om dit gebrek aan transparantie tegen te gaan is er in de campagne gebruik gemaakt van een interactieve kaart met daarop detentiecentra voor migranten in Europa, Afrika en het Midden-Oosten.
Ook dit jaar zet Open Access Now aan tot een periode van mobilisatie in Europa en daarbuiten. Het startsein daarvoor werd op 15 oktober gegeven toen campagneleden in discussie gingen met leden van het Europees Parlement die onder leiding stonden van de Française Marie-Christine Vergiat uit de fractie Europees Unitair Links/Noords Groen Links. In dit gesprek stonden de omstandigheden in de detentiecentra en mogelijke gemeenschappelijke acties centraal.
De drie dagen daarna hebben leden van het Europees Parlement, leden van nationale parlementen, medewerkers van ngo’s en journalisten in verschillende landen detentiecentra bezocht, geluisterd naar de ervaringen van (ex-)gedetineerden en zijn zij met elkaar in gesprek gegaan. Hun gezamenlijke doel is het blijven vergroten van de bewustwording omtrent de detentie van migranten, onaanvaardbare praktijken aan de kaak stellen en het verzet van degenen die vrijheid eisen kenbaar maken.
* De campagne Open Access Now zet zich onder andere in voor meer zichtbaarheid en transparantie ten aanzien van de omstandigheden in detentiecentra voor migranten. De campagne wordt geleid door een internationale stuurgroep bestaande uit Migreurop (verschillende landen), European Alternatives (verschillende landen), La Cimade (Frankrijk), Anafé (Frankrijk), Arci (Italië), Sos Racismo (Spanje), Human Rights League (België), Ciré (België) en Frontiers Ruwad (Libanon).