Tech & Rights

HCLU op zoek naar amicus curiae in zaak tegen Hongaarse wet gegevensbewaring

Op dit moment is de Hungarian Civil Liberties Union naarstig op zoek naar amicus curiae in een zaak tegen de Hongaarse wet over gegevensbewaring. De zaak wordt momenteel behandeld door de het Hongaars Constitutioneel Hof.

by Hungarian Civil Liberties Union

In april 2014 heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie (Hof van Justitie) de Richtlijn betreffende gegevensbewaring 2006/24/EG ongeldig verklaard. Deze richtlijn uniformeerde de regels voor de bewaring van gegevens door internet- en telefoonaanbieders en bepaalde de toegankelijkheid van gegevens door de autoriteiten in de EU-landen. Ondanks deze uitspraak is de Hongaarse wet over gegevensbewaring nog altijd van kracht. In oktober 2014 nam de Hungarian Civil Liberties Union (HCLU) juridische stappen tegen twee grote Hongaarse internet- en telefoonaanbieders om het Hongaars Constitutioneel Hof deze onrechtmatige wet buiten werking te laten stellen.

Volgens de Hongaarse wet over elektronische communicatie moeten internet- en telefoonaanbieders gegevensverkeer zes maanden bewaren. Deze wet heeft ‘‘alleen’’ betrekking op metadata, dat wil zeggen, onder meer de periode van bewaring, de identiteit van de persoon, zijn of haar locatie, de frequentie van de communicatie, maar niet op de inhoud van de communicatie. Het Hof van Justitie heeft echter bepaald dat ook ''deze gegevens precieze informatie kunnen geven over de levens van de gebruikers wier gegevens worden bewaard, waaronder dagelijkse gewoonten, tijdelijke of vaste verblijfplaats, dagelijkse en incidentele reisbewegingen, activiteiten, sociale relaties en sociale omgeving.'' Daarom vormt de bewaring van metadata zowel een inbreuk op de grondrechten ten aanzien van de bescherming van persoonsgegevens als op het privéleven van internet- en telefoongebruikers.

Op Europees niveau en in de EU-landen wordt gegevensbewaring gerechtvaardigd door de noodzaak om ernstige misdaad en terrorisme te bestrijden. Ook op dit gebied schiet de Hongaarse wet over gegevensbewaring tekort: zij beantwoordt niet aan de evenredigheidscriteria die door de Hongaarse grondwet worden opgelegd. De gegevens van iedereen worden namelijk bewaard, niet slechts die van verdachte personen. Omdat er wijzigingen zijn doorgevoerd in de Hongaarse wet, met name ten aanzien van de rechtsmacht van het Constitutioneel Hof, is de HCLU niet in staat zich rechtstreeks tot dit hof te wenden om de wet over gegevensbewaring ongrondwettig verklaard te krijgen.

In plaats daarvan heeft de HCLU een schriftelijk verzoek ingediend bij de internet- en telefoonaanbieders om bewaarde metadata te vernietigen. Deze dienstverleners weigerden op dit verzoek in te gaan op basis van de huidige Hongaarse wetgeving. De HCLU stapte vervolgens naar de rechter om haar zin te krijgen. Tijdens de rechtszaak verzocht de HCLU de rechter om de zaak rechtstreeks naar het Constitutioneel Hof door te verwijzen: het voordeel hiervan is dat dit al tijdens de eerste aanleg van de zaak mogelijk is en het Hof vervolgens binnen 90 dagen met een uitspraak moet komen. Al op de eerste dag van de rechtszaak vond de lagere rechter de argumentatie van de HCLU overtuigend genoeg om de zaak inderdaad door te verwijzen naar het Constitutioneel Hof.

Op dit moment is de HCLU naarstig op zoek naar steun van organisaties die bedreven zijn in het indienen van opmerkingen van amicus curiae. Met name expertises ten aanzien van grondwettelijke argumenten over gegevensbewaring die in andere landen in overweging zijn genomen, zouden enorm nuttig zijn. Als je aan deze zaak een bijdrage zou willen leveren, wees je dan bewust van de korte deadline van het Constitutioneel Hof en neem contact op met het hoofd van het HCLU-programma voor gegevensbescherming, Fanny Hidvégi: hidvegi.fanny@tasz.hu.

privacy