Tech & Rights

Vernederende behandeling Tsjechische politie bij uitzetting buitenlander

Het gebruik van traangas, handboeien en een bagagekar waren de middelen voor een vernederende behandeling van een man uit Kameroen die door de Tsjechische politie uitgezet werd.

by The League of Human Rights
Het Tsjechische Grondwettelijk Hof doet vrijwel nooit uitspraken over het verbod op marteling en onmenselijke of vernederende behandeling, omdat dergelijke zaken zeer zeldzaam zijn. Eén zo'n zaak is onlangs afgesloten.

Een Kameroens staatsburger die in juni 2014 van Tsjechië naar zijn vaderland zou worden uitgezet, hoorde niet alleen pas één dag voordat zijn vliegtuig zou vertrekken van de vlucht, maar hij werd ook onder dwang door de politie naar het vliegveld begeleid met gebruik van traangas en fysiek geweld.

Afscheid nemen bestaat niet

Deze man die sinds 2010 in Tsjechië woonde, werd in mei 2014 in detentie gesteld voor uitzetting naar zijn land van herkomst. Vanaf mei 2013 verbleef hij in het land zonder geldige verblijfsvergunning.

In juni 2014 regelde de politie een plaats voor hem op een vlucht vanaf Praag die drie dagen later zou plaatsvinden. Pas een dag voor vertrek kreeg hij dit te horen.

Die ochtend kwam er politiebegeleiding om hem naar de luchthaven te brengen. Hij weigerde om zich vrijwillig te onderwerpen en gaf als argument dat zijn vertrek niet van tevoren aangekondigd was en dat hij daardoor geen afscheid van zijn Tsjechische vriendin kon nemen, zijn spullen uit zijn appartement kon halen of zijn familie kon informeren over zijn aankomst in Kameroen.

Dwingende middelen

Hij verzette zich passief en het werd onmogelijk om hem zelfs met geweld uit de ruimte te krijgen. Daarop paste de politie traangas toe in de afgesloten ruimte.

Hierop raakte de man gedesoriënteerd en hij werd snel in de boeien geslagen. De agenten gebruikten zelfs een bagagekar om hem door een deel van de terminal te transporteren.

Maar de gezagvoerder van het vliegtuig waarmee hij zou reizen weigerde hem aan boord. Volgens de piloot zou hij een risico voor de vlucht betekenen.

Vervolgens werd de man meegenomen naar het detentiecentrum voor vreemdelingen. In het daaropvolgend proces in juli werd hij uitgezet naar Kameroen.

Gebrek aan interesse

De man begon een rechtszaak tegen de Tsjechische politie. Het allereerste onderzoek door de Algemene Inspectie van de Veiligheidsdiensten (GIBS) vond geen strafrechtelijke overtreding door de politie en schortte het onderzoek op. Het gebruik van geweld tegen de eiser was volgens de GIBS niet onredelijk geweest.

Daarna diende de eiser een grondwettelijke klacht in tegen de GIBS vanwege haar oppervlakkige werk. Het Grondwettelijk Hof herzag de zaak en het onderzoek en kwam tot de conclusie dat er een schending van het recht om niet onderworpen te worden aan een vernederende behandeling was geweest, zowel door de politie als door de GIBS.

Hoewel het Hof niet in alle fasen van het politieoptreden schendingen zag, benadrukte het dat de politie fout zat toen agenten de eiser niet voldoende informeerden over de reis en hem geen gelegenheid had gegeven om deze voor te bereiden.

Die fout droeg waarschijnlijk bij aan het ontstaan van een fysieke confrontatie en het gebruik van traangas. Dit in overweging nemende, het gebruik van traangas, handboeien en de bagagekar vormden samen een vernederende behandeling tegen de man, aldus het Hof.