Samen met vier andere Spaanse en internationale organisaties heeft Rights International Spain (RIS) de Europese Commissaris van Justitie, Věra Jourová, in een brief benaderd om haar te informeren over een memo van de Spaanse politie waarin agenten worden opgeroepen geen gehoor te geven aan drie EU-richtlijnen op basis waarvan de procedurele waarborgen van gearresteerde individuen en die van individuen die voor de rechter moeten verschijnen, worden geregeld. De organisaties verzoeken Jourová om de toezicht van de Europese Commissie te intensiveren en de Spaanse autoriteiten ervan op de hoogte stellen dat deze gang van zaken in strijd is met Unierecht.
De memo dateert van november 2014 maar kwam pas recentelijk aan het licht. Van de agenten wordt dus verlangd dat zij bepaalde rechten en waarborgen die zijn vastgelegd in drie EU-richtlijnen, niet respecteren. Het gaat om:
- Richtlijn 2010/64/EU van 20 oktober 2010 betreffende het recht op vertolking en vertaling in strafprocedures;
- Richtlijn 2012/13/EU van 22 mei 2012 betreffende het recht op informatie in strafprocedures en
- Richtlijn 2013/48/EU van 22 oktober 2013 betreffende het recht op toegang tot een advocaat in strafprocedures en in procedures ter uitvoering van een Europees aanhoudingsbevel en het recht om een derde op de hoogte te laten brengen vanaf de vrijheidsbeneming en om met derden en consulaire autoriteiten te communiceren tijdens de vrijheidsbeneming.
Tegelijkertijd dringen de organisaties er bij Jourová op aan om de inbreukprocedure tegen Spanje goed te monitoren en hierbij rekening te houden met het feit dat de termijnen voor omzetting van de eerste twee hierboven genoemde richtlijnen al verstreken zijn en de bepalingen in de richtlijnen daarom in alle EU-landen van kracht zijn. De EU-landen moeten de in de richtlijnen opgenomen rechten dan ook erkennen.
‘‘De EU-landen moeten de door de EU goedgekeurde wetgeving uitvoeren en respecteren’’, stelt de vicevoorzitter van RIS, Patricia Goicoechea. ‘‘Deze verplichting geldt voor de overheid, justitie en de politie. Het hoofdkantoor van de politie kan agenten niet opdragen zich niet aan de regels te houden, of die regels nou nationaal zijn of uit Europa komen. De memo van de Spaanse politie moet worden teruggedraaid en de Spaanse Ministeries van Binnenlandse Zaken en Justitie moeten ervoor zorgen dat een dergelijke situatie zich geen tweede keer voordoet. Wij vertrouwen erop dat de Europese Commissie Spanje ter verantwoording zal roepen en het land zal aansporen de nationale wetgeving eens en voor altijd aan de betreffende richtlijnen aan te passen.’’