Tech & Rights

In Polen kun je als familie geen afscheid nemen van een gevangene die op sterven ligt

De rechtszaak van een familie tegen een heropvoedingsinstelling die hen weerhoudt om afscheid te nemen van hun opgesloten familielid dat in het gevangenishospitaal de dood nadert, is de meest recente beproeving van de rechten van gedetineerden in Polen.

by Polish Helsinki Foundation for Human Rights
Het belang van het recht van gevangenen om contact met hun familie en geliefden te onderhouden kan niet teveel onderschat worden, stelt het Helsinkicomité voor Mensenrechten (HFHR) in zijn amicus brief als steun voor de rechtszaak van de familie.

Hoewel het idee van opsluiting is om iemand van zijn familie, thuis en eigen omgeving te scheiden, kunnen gevangenen volgens internationale maatstaven niet het recht op privé en gezin onthouden worden.

Daarbij citeerde de HFHR Europese regelgeving voor gevangenen die stelt dat als een gevangene eenmaal opgesloten is, informatie over hun dood, ziekte of verwonding, als wel hun verblijf in het ziekenhuis direct doorgegeven moet worden aan hun wederhelft of partner, tenzij de gevangene anders wenst. Vergelijkbare normen zijn vastgesteld in een verzameling regels die bekend staat als de “Nelson Mandelaregels” die in oktober 2015 door de VN zijn aangenomen.

De gemiste begrafenis

Zoals al in een eerdere uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens is opgenomen, moet de bescherming van rechten van gevangenen op een gezinsleven nog steeds verbeterd worden. Dit oordeel is afgeleid van een zaak waarin gevangenisautoriteiten een gevangene niet naar de begrafenis van zijn vader lieten gaan, en dat een schending van artikel 8 van het EVRM, dat het recht op een gezinsleven garandeert, opleverde.

Katarzyna Wiśniewska, juriste bij de HFHR stelt dat “Hoewel de zaak waarin wij de amicus curiae brief overlegden andere zaken betreft dan de klachten die eerder door het EHRM werden opgelost, geeft de uitspraak ons de kans om de reikwijdte van verantwoordelijkheden die op de staat rusten te definiëren en hoe ze moeten worden vertolkt. Naar onze mening beschermen de rechterlijke uitspraken het recht op afscheid nemen onder artikel 8 van het EVRM.”

‘Goede tijden, slechte tijden’

Daarbij biedt de nadruk op de bescherming van familiebanden in de Poolse wetgeving ruimte op het recht om afscheid te nemen als iemand op sterven ligt, te beschouwen als een persoonlijk belang.

“Als familiebanden die een buitengewone verbinding tussen mensen zijn het verdienen om door de wet te worden beschermd, dan zou een vergelijkbare bescherming gegeven moeten worden aan het recht voor geliefden om het laatste afscheid van de stervende te nemen,” zei Michał Kopczyński, advocaat voor het Helsinkicomité.