Door slechte ervaringen bij de bevalling van haar eerste kind, waarbij ze epidurale pijnbestrijding onderging om de pijn van de weeën onder controle te krijgen, kreeg Jarnila Hnilicova meer interesse in de kwaliteit van kraanklinieken en de operaties die er gedaan worden.

Voor de bevalling van haar tweede kind wilde ze een overzicht van de complete statistieken van alle kraamklinieken in de Tsjechische Republiek. "Ik wilde weten hoe vaak complicaties met epidurale pijnbestrijding plaatsvonden. Ik kwam erachter dat het onmogelijk was om zulke informatie tot mijn beschikking te krijgen, sterker nog, het is niet eens mogelijk om de meest basale informatie over de zorg in kraamklinieken te krijgen," legt ze uit om haar nieuwssite Lidovky.cz.

Ze was geïnteresseerd in het aantal geboorten, keizersnedes, episiotomieën die eindigden in letsel aan het perineum of de baarmoederhals en geboorten waarbij soortgelijke problemen plaatsvonden. Ze wilde ook weten hoeveel geboorten tangverlossingen waren. Deze informatie zou haar geholpen moeten hebben over haar besluit waar en hoe ze van haar tweede kind wilde bevallen.

Niet 'rondneuzen' in statistieken van ziekenhuizen

Het Institute of Health Information and Statistics (IHIS), bleef echter deze informatie voor bijna twee jaar weigeren, althans in volledige vorm - tegen een vergoeding kon Hnilicova alleen een geanonimiseerde samenvatting krijgen. Ook al bevestigde dit haar aanname dat er significante verschillen waren tussen de kraamklinieken, zonder de namen van de faciliteiten kon ze alsnog moeilijk een volledig beeld van de situatie krijgen. Zelfs het Ministerie van Volksgezondheid, als hoogste autoriteit, hiep haar niet in deze zaak.

"ik denk dat ze niet willen dat iemand rondneust, misschien is er te veel druk van de verloskundigen," zegt Hnilicova.

De mislukte zoektocht naar informatie begon aan het eind van 2014, toen Hnilicova hoorde van ambtenaar dat ze toestemming nodig heeft van de kraamklinieken om de informatie te krijgen, hoewel haar was beloofd dat het ook zonder toestemming mogelijk zou zijn.

In januari 2015 deed ze een officieel verzoek, zoals is voorzien in de Tsjechische Wet Openbaarheid van Bestuur. IHIS weigerde het verzoek, verwijzend naar een wet over de dienst voor staatsstatistieken en een wet over de gezondheidszorg. De ambtenaren verklaarde dat ze om vertrouwelijke en persoonlijke informatie had gevraagd en dat het niet kon worden gegeven in combinatie met de namen van de kraamklinieken en zonder hun toestemming.

"Ze verklaren dat ze informatie niet kunnen geven, onder ander omdat ze verplicht zijn individuen te beschermen. Het is duidelijk dat ze geen gedetailleerde informatie kunnen geven dat 'Mevrouw Smit' een kind heeft gebaard onder deze en deze omstandigheden. Maar ik heb niet om die informatie gevraagd, ik vroeg alleen naar de namen van de kraamklinieken en hun statistieken," zegt Hnilicova.

De strijd om een weloverwogen beslissing

Samen met haar advocate Zuzana Candigliota, die zich al lang inzet voor de rechten van patiënten, hebben ze aandacht gevraagd voor andere vermoedelijk vreemde argumenten van IHIS. "Mijn client heeft een grondwettelijk gegarandeerd recht op informatie," beweert Cadigliota, die samenwerkt met de La Ligue des droits de l'Homme.

Hiliocova merkte ook op dat informatie over procedures in kraamklinieken "noodzakelijk is voor een vrije en weloverwogen beslissing" van vrouwen en de kwaliteit van zorginstellingen kan verbeteren. De advocaat ging in beroep tegen het besluit en legde de zaak voor aan het Ministerie van Volksgezondheid, die de situatie nog een keer gaat bekijken.

Hnilicova heeft maanden gewacht op een antwoord, maar ontving niks. "Na zeven maanden werd ik verteld dat een brief van het Ministerie moet zijn kwijtgeraakt. Het grappige is dat het Instituut en het Ministerie in hetzelfde gebouw zitten," vertelt ze met een wanhopige lach.

Volksgezondheid beschermen?

In juli 2016 kreeg ze echter eindelijk nog een negatief besluit van het Ministerie van Volksgezondheid. "Het recht van de appellant is beperkt om de rechten en vrijheden van andere, zowel als de volksgezondheid, te beschermen," legde Jan Bacina, directeur van de juridische afdeling van het Ministerie van Volksgezondheid, uit in een document van 10 pagina's. Volgens hem heeft IHIS de juiste keuze gemaakt om niet te voldoen aan Hnilicova's verzoek om informatie.

De tekst verklaart ook dat de overweging van statistieken in de keuze voor een medische faciliteit misleidend zou kunnen zijn: "Het enkele feit dat een specifiek ziekenhuis bijvoorbeeld statistisch gezien meer keizersnedes heeft uitgevoerd, wil niet zeggen dat dit een juiste weerspiegeling is van de kwaliteit van de zorginstelling. Grotere zorginstellingen zullen logischerwijs meer pathologische geboorten hebben, wat inherent betekent dat er meer medische interventies hebben plaatsgevonden."

Hnilicova is niet tevreden met deze uitleg. Zij en haar advocaat plannen verdere stappen. "Het zal gericht zijn tegen het Ministerie van Volksgezondheid vanwege hun onrechtmatige besluit," zegt Hnilicova.