Tech & Rights

Hongarije gaat het Rusland van Poetin achterna

In haar meest recente aanval op de democratie heeft de Hongaarse regering buitenlandse ngo’s van politieke bemoeizucht beschuldigd en invallen gedaan bij maatschappelijke organisaties. Hongarije begint meer en meer te lijken op het Rusland van Poetin.

by Hungarian Civil Liberties Union

Het begin van de tweede termijn van de Fidesz-regering onder leiding van premier Viktor Orbán is aangebroken. Zij wordt gekenmerkt door het afschaffen van onafhankelijke instellingen, het ondermijnen van het parlement en, meest recentelijk, de aanval tegen haar overgebleven potentiële critici.

Op basis van hun politieke verbondenheid heeft de regering onafhankelijke Hongaarse maatschappelijke organisaties die financiële steun kregen van het Norwegian Civil Fund (NCTA) op een zwarte lijst gezet. Op de lijst staat ook de Hungarian Civil Liberties Union die geld kreeg van het NCTA om haar kennis over de bescherming van grondrechten en fundamentele vrijheden door te geven aan kleinere maatschappelijke organisaties. Al een dag nadat de regering in overgrote meerderheid werd herkozen, opende zij de aanval op het NCTA. Zij beschuldigt het NCTA ervan banden te hebben met politieke partijen en met financiële steun de politiek te sturen. Toen de Noorse regering deze aantijgingen ongegrond verklaarde, liet de Hongaarse regering de coördinerende organisatie van het NCTA door functionarissen van haar Controlebureau controleren. Afgelopen vrijdag werd gedreigd het KvK-nummer van de Stichting Ökotárs (een van de Hongaarse NCTA-coördinatoren) in te trekken en werden er bij nog twee andere coördinerende organisaties inspecties uitgevoerd.

Vorige week publiceerde Origo.hu, Hongarije’s grootste nieuwswebsite, een reeks artikelen over János Lázár,de Staatssecretaris van het Kantoor van de Premier, die een waarschijnlijk onterechte reiskostenvergoeding van omgerekend 6.500 euro aan publiek geld had ingediend. Als reactie hierop liet Lázár vrijwel direct zijn macht gelden. Dit heeft gisteren vermoedelijk tot het gedwongen aftreden geleid van de hoofdredacteur van Origo.hu, die zich naar zeggen verzette tegen de politieke druk die werd uitgeoefend door de uitgever achter de website. De redactieraad van Origo.hu heeft kenbaar gemaakt niet achter het ontslag van de hoofdredacteur te staan en aangegeven onzeker te zijn over de voorwaarden om het journalistieke werk voort te zetten.

Deze gebeurtenissen zijn onderdeel van een reeks regeringsmaatregelen bedoeld om mensen de mond te snoeren, om gewone burgers, de media en maatschappelijke organisaties geen kritiek meer op de regering te laten uiten. Onderzoek hiernaar sinds 2010 wijst uit dat het afschaffen van onafhankelijke instellingen, het ondermijnen van het parlement en het geringschatten van de oppositie al tijdens de eerste regeringstermijn is begonnen. De strengere mediawet, het beperken van de macht van het Constitutioneel Hof, het afschaffen van het onafhankelijke ambt van toezichthouder voor gegevensbescherming, de veranderingen in het verkiezingssysteem en de wijzigingen in de grondwet (en de goedkeuring daarvan), zijn een aantal van deze maatregelen. Direct na de parlementaire verkiezingen verzekerde de regering dat dit slechts het begin is. Nu richt zij zich dus op autonome maatschappelijke organisaties die een tegenwicht voor haar vormen. De geloofwaardigheid van de organisaties wordt in twijfel getrokken en hun financiering gehinderd.

Onafhankelijke Hongaarse ngo’s en media die niet schromen de huidige regering te bekritiseren moeten het continu stellen met een gebrek aan middelen en financiering. De bewegingsruimte van maatschappelijke organisaties wordt kleiner en hun juridische mogelijkheden om zich voor hun doelen in te spannen nemen af. Door de nieuwe mediawet, die de vrijheid van meningsuiting indamt en juridische gevolgen verbindt aan kritiek op de regering, groeit de kans op zelfcensuur bij de media. Door al deze ontwikkelingen begint Hongarije steeds meer te lijken op het Rusland van Poetin, waar de laatste kritische stemmen monddood zijn gemaakt en iedere pijler van de democratische staat wordt afgebroken.