Tech & Rights

Belabberde praktijken bij opname van asielzoekers in Italië

In een nieuw rapport dat de situatie van het Italiaanse opvangsysteem voor vluchtelingen afkeurt, staat dat een compleet toezicht op het systeem onmogelijk is vanwege een extreem en ernstig gebrek aan transparantie.

by Corallina Lopez Curzi
Een nieuw rapport keurt de ontmoedigende situatie van het Italiaanse opvangsysteem af, dat in 2015 ruwweg zo'n één miljard euro kostte.

In Italië is de opvang van asielzoekers extreem ingewikkeld. Het systeem bestaat uit verschillende types voorzieningen en lijdt onder een algemeen gebrek aan transparantie: dit betekent dat de staat van de voorzieningen die bestemd zijn voor de opvang van asielzoekers en migranten een tamelijk duistere zaak is voor het algemeen publiek.

Er is een ernstig gebrek aan transparantie wat betreft de werking opvangcentra voor vluchtelingen in Italië (REUTERS/Yannis Behrakis)

Dit is waarom het jaarlijkse rapport van LasciateCIEntrare, een nationale campagne die gewijd is aan de bestrijding van de bestuurlijke detentie van migranten, de omstandigheden onderzoekt van centra waarin migranten en asielzoekers worden gehuisvest of gevangen gehouden worden.

Het rapport speelt een fundamentele rol door een hoognodig licht te werpen op de gang van zaken rond migrantenopvang in Italië. Het laatste rapport veroordeelt een dramatische situatie, waarin de opvang van asielzoekers vaak in handen wordt gelaten van onbekwame burgers; de schendingen zijn herhaaldelijk en het toezicht vrijwel nihil.

Noodsituatie & wanorde

De opvang van asielzoekers wordt in Italië zwaar beïnvloed door het aannemen van een noodsituatie-aanpak: de overgrote meerderheid asielzoekers (72%) wordt inderdaad in de meer dan 3.000 buitengewone opvangcentra (CAS) geplaatst, terwijl er minder dan 500 gewone centra (SPRAR) zijn ("reguliere" structuren die aan asielzoekers bescherming bieden).

In 2015 besteedde Italië wel één miljard euro aan de opvang van asielzoekers, maar een overweldigend leeuwendeel hiervan ging naar de CAS en niet naar de SPRAR voorzieningen.

Daarbij zijn de meeste CAS faciliteiten in elkaar geflanste structuren - vaak in voormalige restaurants of hotels of in afgelegen gebouwen - in handen van onbevoegde en ongetrainde staf.

Opvangcentra zijn vaak ongastvrije plekken die in verlaten gebouwen zijn ingericht. (REUTERS/Yannis Behrakis)

De bekwaamheid van de staf en de omstandigheden van deze faciliteiten - die veelvuldig belast zijn door overbevolking, kwalitatief slecht eten en een groot gebrek aan psychologische en sanitaire ondersteuning - ontberen volgens het rapport het nodige toezicht.

Gebrek aan transparantie

Een volledig toezicht op het opvangsysteem is onmogelijk vanwege een extreem en ernstig gebrek aan transparantie. Bij diverse gelegenheden hebben LasciateCIEntrare en Cittadinanzattiva & Libera aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken en alle 106 prefecturen toegang gevraagd tot een complete lijst van alle CAS locaties die op Italiaans grondgebied zijn en van de organisaties die voor hun bestuur verantwoordelijk zijn.

Het resultaat van deze verzoeken is nogal bescheiden geweest: het Ministerie van Binnenlandse Zaken weigerde inderdaad de publicatie van een nationale CAS-lijst met het argument dat er risico's aan verbonden waren voor de nationale veiligheid.

En wat betreft de plaatselijke prefecturen beantwoordden 25 van hen het verzoek helemaal niet; de prefecturen die dat wel deden, gaven meestal maar deels informatie. In feite gaven slechts acht prefecturen een complete CAS-lijst van de op hun grondgebied aanwezige locaties.

Het volledige rapport kun je hier lezen.