Tech & Rights

Maar één versie van onze geschiedenis

Wil je leven in een vreedzaam, sterk en multinationaal Europa waar mensen met verschillende achtergronden efficiënt kunnen samenwerken? Dan moet je je kinderen leren dat het idee van een homogeen land een verzinsel is dat maar één doel dient.

by Orsolya Reich

In zijn autobiografie,Interesting Times, Eric Hobsbawm, een van de grootste historici van de 20e eeuw: "Meer geschiedenis dan ooit te voren wordt bijgesteld en uitgevonden door mensen die niet hun echte geschiedenis willen zien, maar een geschiedenis die hun doel dient. We leven in de beste tijd voor historische mythology. De verdediging van geschiedenis door haar professionals is vandaag de dag urgenter in de politiek dan ooit tevoren. We zijn nodig." Interesting Times werd in 2002 gepubliceerd, maar Hobsbawn's observatie is de afgelopen 16 jaar alleen maar relevanter geworden.

Natuurlijk heeft er altijd druk op scholen gelegen om een gevoel van nationale gemeenschap in te blazen en burgers bepaalde waarden aan te leren. In meer liberale tijdperken worden geschiedenisleraren echter aangemoedigd hun studenten te vertellen dat geschiedenis altijd wordt verteld vanuit iemands perspectief. Ze worden aangemoedigd om hun studenten te vertellen dat zelfs de keuzes van onderwerpen en gebeurtenissen om te onderwijzen gebaseerd zijn op feilbare en noodzakelijk vooringenomen menselijke beslissingen - en het verhaal dat ze op school leren niet het enige verhaal is dat het waard is te leren.

In minder liberale tijdperken is dit anders. Autoritaire leiders vragen onderwijzers niet om studenten zoveel mogelijk invalshoeken van het hele verhaal te vertellen. Ze vragen onderwijzers niet om discussies rond de verschillende perspectieven van de geschiedenis te stimuleren en vragen te ontwikkelen over de invalshoeken die in het curriculum zijn opgenomen. In plaats daarvan herschrijven autoritaire leiders de geschiedenis om aan hun behoeften te voldoen en dwingen docenten hun versie te leren als de enige echte correcte versie van de geschiedenis.

Autoritaire leiders hebben een aantal manieren om dit te bereiken. Ten eerste kunnen ze het aantal goedgekeurde handboeken waaruit leerkrachten kunnen kiezen beperken. De paar die ze dan goedkeuren zijn geschreven door historici die zich sterk identificeren met hun ideologie. Ten tweede kan het zijn dat ze eisen dat onderwijzers tijdens hun lessen zich moeten houden aan de handboeken. Ten derde kunnen zij nationale examens instellen op basis van alleen de geselecteerde handboeken.

Dit is gevaarlijk, ongeacht welke politieke kleur autoritaire leiders hebben. Maar wanneer autoritaire leiders nationalistisch zijn, is het al helemaal beangstigend. Je hoeft niet ver terug te kijken in de geschiedenis van Europa om gewapende conflicten en volkerenmoorden te vinden die gevoed worden door een gevoel van nationale superioriteit en een onbetwiste veronderstelling dat je in het verleden oneerlijk behandeld bent door omringende landen.

Hobsbawm heeft gelijk. We hebben historici hard nodig om het publiek te vertellen dat geschiedenis veel gecompliceerder en veelzijdiger is dan wat autoritaire leiders ons willen laten geloven. Maar we hebben niet alleen professionele historici nodig. We hebben jou ook nodig.

Studies tonen aan dat duurzame ideeën over nationale identiteit vaak worden verworven tijdens de lagere school. Als je in een vreedzaam en sterk multinationaal Europa wilt wonen waar mensen met allerlei nationale achtergronden efficiënt kunnen samenwerken, moet je je kinderen leren dat het idee van een homogene staat niet iets is dat door Moeder Natuur is gegeven, maar een construct dat een bepaald doel dient. Je moet ze bewust maken dat verschillende belangen binnen nationale gemeenschappen natuurlijk zijn en dat het normaal is om het niet eens te zijn met eerdere en huidige gebeurtenissen. Je moet ze laten zien dat bepaalde conflicten historische wortels hebben en dat we als staat niet altijd moreel goed zijn geweest.

En je moet ze vertellen dat als ze vragen hebben en een kritische houding aannemen, dit geen teken van verraad is. Het is een teken van echte loyaliteit.