Tech & Rights

De respectloze uitzetting van vreemdelingen uit Tsjechië moet stoppen

Traangas en handboeien zouden geen middelen meer moeten zijn om vreemdelingen te dwingen in het vliegtuig te stappen voor uitzetting, zegt een Tsjechische rechtbank in antwoord op een ongepaste poging tot uitzetting.

by The League of Human Rights
Het Tsjechische Constitutionele Hof oordeelde dat de Tsjechische politie de fout in ging tijdens hun mislukte poging om een Kameroense man het land uit te zetten. Hij had zich vreedzaam verzet tegen de politie tijdens de begeleiding naar de luchthaven.


De man uit Kameroen had al een aantal jaren in Tsjechië gewoond, waarvan twee maanden zonder geldig visum. In januari 2010 stuurde de politie hem een aankondiging om het land binnen een jaar te verlaten. De man verliet het land niet binnen de gestelde termijn, werd vervolgens gearresteerd en in een detentiecentrum voor buitenlanders gezet.

Politie-escorte

De politie reserveerde een plaats voor de man op een vlucht van Turkish Airlines naar het buitenland, maar hij weigerde om het detentiecentrum te verlaten. De politie begeleidde hem daarom met geweld: met traangas en handboeien en op de luchthaven gebruikten ze een bagagewagen om de onwillige man vervoeren.


De man bleef volhouden dat hij vooral weerstand bood omdat hij niet in staat was om zich op de uitzetting voor te bereiden. Hij had het pas één dag voor de vertrekdatum te horen gekregen en, naar verluidt, per toeval. Hij had geen tijd gekregen om afscheid te nemen van zijn vriendin, om zijn persoonlijke bezittingen bij haar weg te halen, of contact op te nemen met zijn familie in Kameroen om hem te op de luchthaven op te wachten. Hij had ook de indruk dat hij niet kon worden uitgezet voordat de rechtbank een uitspraak had gedaan in zijn zaak tegen de uitzetting.

Onterende behandeling

Het Constitutionele Hof kwam tot de conclusie dat het recht om niet te worden onderworpen aan vernederende behandeling geschonden werd tijdens de uitzettingspoging. "Het verbod op vernederende behandeling is een fundamentele waarde van een democratische samenleving. De kwaliteit van een samenleving wordt aangegeven door hoe ze de meest kwetsbaren behandelt. Daarom geldt het verbod op vernederende behandeling ook voor buitenlanders," staat er in het oordeel van de voorzittende rechter.

Het Hof besliste dat een vreemdeling kan worden uitgezet tegen zijn of haar wil, maar dit moet gedaan worden zonder degradatie of excessief geweld. Het gebruik van geweld moet geen straf zijn voor het niet opvolgen van bevelen van ordehandhavers. Verder is het Hof van oordeel dat het de politie duidelijk had moeten zijn geweest dat de luchtvaartmaatschappij geen persoon aan boord zou toelaten die weerstand biedt, waardoor het gebruik van geweld overbodig was.

Informeren over de deportatie

Buitenlanders moeten zo snel mogelijk geïnformeerd worden over een aanstaande uitzetting - in dit geval onmiddellijk nadat de stoel in het vliegtuig was geboekt en, in het algemeen, niet later dan 24 uur voor de uitzetting. "Een buitenlander is niet louter een object geworden om door een politie op een bepaald moment van plek A (het detentiecentrum) naar plek B (het vliegtuig) te worden verplaatst," aldus het Hof, eraan toevoegend dat de man niemand in gevaar bracht en alleen passief verzet gaf.

De zogenaamde bestuursrechtelijke maatregel tot uitzetting wordt geregeld in de Wet op het Verblijf van Vreemdelingen. De maatregel tot uitzetting betekent in wezen het einde van het verblijf van een vreemdeling in de Tsjechische Republiek, naar het oordeel van de vreemdelingenpolitie. De buitenlander krijgt ook een termijn opgelegd waarin het hem verboden is om het land in te komen. Deze uitzetting wordt meestal geassocieerd met ernstige schendingen van de regelgeving in de woonplaats. Ongeveer 2.000 beslissingen van bestuursrechtelijke uitzetting worden jaarlijks in Tsjechië genomen.