COC Nederland roept de regering op tot aanvullende maatregelen ter
bevordering van transgender emancipatie. Met de oproep reageren zij op
de zorgelijke conclusies uit het rapport Transgender personen in Nederland van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).
Uit het SCP-rapport blijkt dat de sociaaleconomische positie van transpersonen achterblijft. Transgenders hebben vaker een laag inkomen dan gemiddeld (53% onder transpersonen, 30% gemiddeld). Ook heeft de groep drie tot vijf keer vaker een bijstands-, werkeloosheids- of andere uitkering. Vooroordelen over transpersonen vormen volgens het SCP mogelijk een verklaring voor die situatie.
“Heel zorgelijk”, zegt COC-voorzitter Tanja Ineke over de SCP-cijfers. “De achterstand op de arbeidsmarkt laat zien dat vooroordelen en discriminatie een volwaardige deelname van transpersonen aan de maatschappij vaak nog in de weg staan. Dat moet snel veranderen.”
Corine van Dun van Transgender Netwerk Nederland (TNN) is geschrokken en bezorgd over de uitkomsten van het onderzoek. Ze spreekt van een ‘negatieve spiraal’ waar veel transgenders in zitten. “Pas wanneer de sociale acceptatie stijgt, en transpersonen zich echt welkom gaan voelen op het werk, op scholen, op straat en tijdens het sporten en het uitgaan, dan zal dit veranderen”, aldus Van Dun.
Volgens Bregtje Visser, voorzitter van GenderTalent, is het goed dat het SCP-rapport bekendheid geeft aan de problemen waar transgenders op het werk vaak mee te maken krijgen. Ze vindt het belangrijk dat gemeenten, bedrijven en UWV samen werken om die problemen aan te pakken. Stichting GenderTalent biedt gemeenten gespecialiseerde job-coaching voor transgenders en helpt bedrijven en transpersonen bij de transitie op het werk.
Wettelijk discriminatieverbod en transitieverlof
Het COC bepleit, net als TNN, dat in de Algemene wet gelijke behandeling een expliciet verbod op transgenderdiscriminatie wordt opgenomen. Ook bepleiten de beide belangenorganisaties dat er een wettelijk recht op ‘transitieverlof’ komt. Door zo’n verlof zal de transitie voor zowel transpersonen als werkgevers naar verwachting soepeler verlopen.
Verder pleiten COC en TNN voor kortere wachtlijsten voor transgenderzorg en voor vergoeding van alle behandelingen. Dat bevordert het welzijn van transpersonen en helpt maatschappelijke uitval te voorkomen. De beide organisaties willen dat scholen in de verplichte lessen over seksuele diversiteit vaker aandacht besteden aan acceptatie van transgenders.
Onveiligheid en eenzaamheid
Uit het SCP-onderzoek blijkt ook dat transgenders vaker last hebben van onveiligheid, eenzaamheid, psychische problemen en suïcidaliteit. Transgenders zijn vaker alleenstaand (50%, tegenover 17% gemiddeld) en vaker ongetrouwd (44%, tegenover 14% gemiddeld).
Het SCP stelt dat de situatie van transpersonen in Nederland beter onderzocht kan worden als het onderwerp wordt meegenomen in grootschalige bevolkingsonderzoeken als de Veiligheidsmonitor en de Gezondheidsenquête. Het COC roept de regering op om aan dit verzoek gehoor te geven.
Optimaliseer transgenderwet
Uit het SCP onderzoek blijkt verder dat er sprake is van een explosieve stijging van het aantal personen dat de officiële geslachtsregistratie laat wijzigen: van ca. 80 per jaar in de periode 2007-2014 naar 770 personen per jaar in 2015.
Als verklaring geeft het SCP de introductie van de transgenderwet, die in 2014 op aandringen van COC en TNN tot stand kwam. Daardoor werd de wijziging van geslachtsregistratie veel eenvoudiger.
Het COC is gelukkig dat zoveel mensen van de nieuwe wet gebruik maken. Wel bepleiten zowel COC als TNN dat de minimumleeftijd voor wijziging van geslachtsregistratie uit wet verdwijnt. Nu mogen alleen transpersonen van zestien jaar of ouder hun geslachtregistratie wijzigen, terwijl die behoefte ook bij jongere transgenders bestaat.
Ook bepleiten COC en TNN afschaffing van de zogenaamde deskundigenverklaring’ die nu nog nodig is voor wijziging van de geslachtsregistratie. De belangenorganisaties vinden dat transpersonen prima zelf kunnen bepalen welke geslachtsregistratie het beste bij ze past. Zowel COC als TNN willen dat officiële geslachtsregistratie uiteindelijk helemaal wordt afgeschaft.