Tech & Rights

Harde kritiek op Naziverkopen toegestaan door Poolse Hof

Een zaak over het publiekelijk beschadigen van een online site vanwege de verkoop van Nazi-souvenirs resulteerde in een beslissing tegen het bedrijf. De uitspraak helpt in het beter vaststellen van de grenzen van de vrijheid van meningsuiting in Polen.

by Małgorzata Szuleka

Het Poolse Hooggerechtshof heeft het cassatieberoep van de veilingsite Allegro.pl in een zaak over de verkoop van Nazisouvenirs afgewezen. De uitspraak wordt als belangrijk gezien bij het bepalen van de grenzen van de vrijheid van meningsuiting in het land en, ondanks de erkenning dat er reputatieschade is toegebracht aan de veilingsite, was het Hof van mening dat het belangrijker was om acties die een maatschappelijk belang dienen te beschermen.

Stichting Het Groene Licht en het Genootschap ‘Nooit weer’ lanceerden met de schrijver en artiest Jerzy Masłowski een maatschappelijke actie met de naam ‘Nooit meer Nazisme op Allegro’. De campagne toonde een illustratie met het logo van Allegro.pl waarbij de twee letters L waren omgevormd tot het Nazi SS-symbool. Deze illustratie werd op briefkaarten gebruikt die tijdens de straatprotesten in 2010 in Warschau werden uitgedeeld.

Toegestane kritiek

In januari 2014 verwierp het Hof van Beroep in Warschau de rechtszaak van Allegro wegens schending van persoonlijke rechten tegen de Stichting Groen Licht en Masłowski met de uitspraak dat de aanpassing van het logotype binnen de toegestane kritiekruimte valt.

Het Hooggerechtshof erkende net als het Hof van Beroep dat er reputatieschade ontstond toen tijdens de maatschappelijke actie informatie werd verspreid over veilingen met nazisymbolen en de financiële voordelen daarvan voor het bedrijf. Het Hof merkte ook op dat de bedrijfsnaam was bezoedeld doordat hun logo was aangepast en dat zo’n actie het bedrijf negatief neerzette en het algemene vertrouwen in de onderneming mogelijk heeft verzwakt.

Toch is er in de visie van het Hooggerechtshof geen twijfel dat de organisatoren van de actie gehandeld hebben voor een maatschappelijk legitiem belang. Het Hof vond dat de gekozen actie binnen over de grenzen van acceptabele kritiekvormen is gebleven en bracht de historische context en de heropleving van neofascistische ideologie onder de aandacht.

Vrijheid van meningsuiting vastgesteld

“Wij verwelkomen de uitspraak van het Hooggerechtshof. Deze uitspraak is buitengewoon belangrijk om de grenzen van vrijheid van meningsuiting en de door de wet toegestane kritiek in de publieke ruimte te bepalen,” aldus Irmina Pacho, jurist voor het Helsinki Comité voor de Mensenrechten (HFHR).

“De campagne was een antwoord op de langdurige passiviteit van Allegro’s kant, omdat het portal de [nazispullen] niet van zijn website verwijderde, ondanks diverse tussenkomsten en klachten,” voegde Pacho toe.

Stichting Het Groene Licht werd pro deo vertegenwoordigd door advocaat Andrzej Tomaszek van Advocatenkantoor Drzewiecki, Tomaszek & Wspólnicy. Het HFHR volgde de zaak. Ook de ombudsman woonde het bij.