De Britse geheime dienst GCHQ heeft onrechtmatig gehandeld door zich toegang te verschaffen tot de privécommunicatie van miljoenen mensen, waarvan gegevens in ongelimiteerde hoeveelheden zijn verzameld door de Amerikaanse evenknie NSA, zo oordeelt het Britse Tribunaal voor onderzoeksbevoegdheden.
Het tribunaal is van mening dat de relatie gebaseerd op de uitwisseling van inlichtingen vóór december 2014 onrechtmatig was, omdat regels over de toegang van het Verenigd Koninkrijk tot de surveillanceprogramma’s PRISM en Upstream van de NSA geheim waren.
Belangwekkende uitspraak
Deze belangwekkende uitspraak was de eerste uitspraak van het tribunaal – dat klachten behandelt tegen het GCHQ, MI5 (binnenlandse inlichtingen) en MI6 (buitenlandse inlichtingen) – in zijn vijftienjarige bestaan tegen één van deze agentschappen.
Het akkoord tussen de VS en het VK om gegevens te delen kwam vorig jaar aan het licht tijdens een rechtszaak die door Liberty, Privacy International en Amnesty International in de nasleep van de onthullingen van Edward Snowden tegen de surveillancepraktijken van het GCHQ werd gevoerd.
Beperkte waarborgen
In december 2014 bepaalde het tribunaal dat de toegang van het GCHQ tot inlichtingen van de NSA vanaf dat moment rechtmatig was, omdat het geheime beleid ten aanzien van de samenwerking tussen de VS en het VK tijdens de rechtszaak bekend werd.
‘‘We weten nu dat met het in het ongewisse laten van het Britse publiek over de geheime samenwerking met de NSA, het GCHQ onrechtmatig heeft gehandeld en de rechten van burgers heeft geschonden. Dat de surveillanceactiviteiten nu wel als rechtmatig worden beschouwd, is alleen maar te danken aan de informatie die Liberty en de andere eisers hebben weten los te peuteren van een regering die geobsedeerd is door geheimhouding’’, verklaart juridisch directeur bij Liberty, James Welch.
‘‘Maar de inlichtingendiensten behouden hun grotendeels ongebreidelde bevoegdheid om de persoonlijke communicatie van miljoenen mensen te doorzoeken – en het tribunaal is van mening dat de beperkte waarborgen op dit gebied die tijdens de genoemde rechtszaak aan het licht zijn gekomen, een adequate bescherming vormen van de privacy van burgers. Liberty is het daar niet mee eens en procedeert verder bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens’’, aldus Welch.