In haar jaarverslag getiteld State of the World's Minorities and Indigenous Peoples 2014 presenteert de Minority Rights Group International (MRG) tal van voorbeelden van en case studies over haatmisdrijven en haatzaaierij in Bulgarije, Frankrijk, Georgië, Griekenland, Hongarije, Rusland, Turkije, Oekraïne en het Verenigd Koninkrijk.
Dagelijks zijn in heel Europa met name asielzoekers, migranten, vluchtelingen en minderheden als Joden, moslims en Roma het slachtoffer van haatmisdrijven – misdrijven die volgens het verslag veelvuldig worden genegeerd door de autoriteiten.
De belangrijkste bevindingen van MRG zijn de volgende:
► Regeringen zijn laks als het aankomt op het verzamelen van gegevens van haatmisdrijven en geven weinig ruchtbaarheid aan strafzaken. In zekere zin legitimeert dit de haat.
► De wereldwijde financiële crisis in 2008 heeft in veel landen geleid tot een toename van geweld en haat tegen migranten en etnische en religieuze minderheden.
► Haatmisdrijven en haatzaaierij worden in sommige gevallen door discriminerend regeringsbeleid aangemoedigd.
Meer bevindingen staan in het persbericht van MRG.
Het hoofd van het Roma-programma van de Hungarian Civil Liberties Union (HCLU), Eszter Jovánovics, is in het jaarverslag verantwoordelijk voor de Hongaarse case study (pagina 173). Hierin laat zij zien dat in veel gevallen de Hongaarse wetgeving ten aanzien van haatmisdrijven tegen Roma wordt gebruikt, in plaats van bescherming te bieden aan deze kwetsbare groep. ‘Het heeft vijf jaar moeten duren, maar de veroordeling van vier mensen in 2013 voor het vermoorden van zes Roma in 2008 en 2009 is een stap in de goede richting in de strijd van Hongarije tegen een alsmaar aanhoudende golf van haatmisdrijven waartegen de Roma-gemeenschap nog altijd slecht is beschermd. Dit blijkt uit het feit dat de verdachten pas werden gearresteerd na hun elfde geweldpleging en de daaropvolgende rechtszaak 28 maanden duurde omdat het oorspronkelijke onderzoek tekortschoot en de rechtbank het meeste bewijs opnieuw moest verzamelen. Het is echter nog kwalijker dat veel haatmisdrijven tegen Roma door de politie over het hoofd worden gezien en het dus maar zelden tot een rechtszaak komt. Dit staat in schril contrast met hoe snel Roma zelf worden beschuldigd van en aangeklaagd voor racisme tegen Hongaren.’’
Jovánovics belicht in haar case study twee strafzaken waarin aangeklaagde Roma – die handelden uit angst en woede tegenover door hen veronderstelde racisten – werden veroordeeld voor haatmisdrijven tegen Hongaren. ‘‘Geïnstitutionaliseerd racisme is waarschijnlijk een van de belangrijkste redenen voor de klaarblijkelijk dubbele standaard waarmee de Hongaarse wet wordt toegepast. De HCLU blijft zich inzetten voor de juiste toepassing van de wet over haatmisdrijven en blijft strijden tegen de structurele discriminatie binnen het Hongaarse strafrechtelijke apparaat’’, schrijft Jovánovics in haar conclusie.