De Europarlementariërs dringen er bij de Commissie op aan om onmiddellijk met alternatieven te komen voor Safe Harbour. Dit naar aanleiding van de uitspraak van het Europees Hof van Justitie. Ook zijn ze bezorgd over de surveillancewetgeving in een aantal EU-landen.
Claude Moraes, de voorzitter van de Commissie burgerlijke vrijheden en rapporteur op massasurveillance, zei:
“Het onderzoek van het Europees Parlement in de onthullingen door Edward Snowden over elektronische massasurveillance is tot op de dag van vandaag het meest uitgebreide onderzoek. Niet alleen roept het rapport op tot een directe beëindiging van willekeurige massasurveillance door de inlichtingendiensten in zowel de EU als de VS, maar het stippelt ook een route uit voor verdere maatregelen op dit gebied. Er is algemene consensus, naar aanleiding van dit rapport, dat er iets verkeerd is gegaan met de manier waarop inlichtingendiensten en anderen gehandeld hebben. Het werk moet worden voortgezet om ervoor te zorgen dan de burgerlijke vrijheden ook op internet worden verdedigd.”
De resolutie maakt de balans op van de actie (of het ontbreken daarvan) van de Europese Commissie, andere EU-instellingen en de lidstaten om het vervolg van de door het Parlement in zijn resolutie van 12 maart 2014 aangenomen aanbevelingen op het elektronische massasurvaillance op de EU-burgers.
“Veiligere” Safe Harbour
Europarlementariërs verwelkomen de uitspraak van het Europees Hof van Justitie (Hof) in de zaak Schrems van 6 oktober, die het besluit van de Commissie ongeldig verklaart waarin staat dat de Safe Harbour voldoende bescherming biedt voor de gegevens van EU-burgers wanneer deze wordt overgebracht naar de Verenigde Staten, en daarmee rechtvaardigen zij de oude zorgen van het parlement over de regeling. De Commissie moet onmiddellijk de nodige maatregelen nemen "om een effectief niveau van bescherming te garanderen" dat gelijkwaardig is aan de bescherming die in de EU gewaarborgd is, zeggen ze.
De Europarlementariërs protesteren over het gebrek aan formele feedback van de Commissie aan het Parlement met betrekking tot de uitvoering van de 13 aanbevelingen voor een "veiligere" Safe Harbor, en benadrukken dat "het nu dringend is dat de Commissie ze voorziet in een uitvoerige en accurate update over de onderhandelingen tot nu toe en update over de impact van het arrest op de verdere onderhandelingen."
Ook nodigen zij de Commissie uit om “onmiddellijk” na te denken over alternatieven voor Safe Harbour en op de “impact van het arrest” op andere middelen die gebruikt worden voor de overdracht van persoonsgegevens aan de VS en hierover eind 2015 rapport uit te brengen.
Tijd voor actie of om de gevolgen onder ogen zien
Europarlementariërs vinden de reactie van de Commissie op de resolutie van het Parlement uit 2014 "tot nu toe zeer ontoereikend", gezien de omvang van de onthullingen van het massatoezicht. "De fundamentele rechten van EU-burgers blijven in gevaar" en "te weinig is gedaan om hun volledige bescherming te verzekeren," zeggen Europarlementariërs.
Ze roepen de Commissie op “om uiterlijk in december 2015 actie te ondernemen in reactie op het appel in de resolutie" en reserveren "het recht een beroep wegens nalatigheid te doen of om bepaalde budgettaire middelen van de Commissie te bevriezen, totdat alle aanbevelingen goed zijn aangepakt."
Bezorgdheid in een aantal EU-landen
Europarlementariërs zijn bezorgd over "sommige van de recente wetten in sommige lidstaten die de surveillance bevoegdheden van inlichtendiensten uitbreiden", zoals in Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Ze zijn ook bezorgd over de onthullingen van massasurveillance van telecommunicatie- en internetverkeer binnen de EU door de Duitse inlichtingendienst BND, in samenwerking met de Amerikaanse National Security Agency (NSA).
De commissie is blij met de recente wettelijke en rechterlijke beslissingen aan Amerikaanse zijde om massasurveillance door de NSA te beperken, zoals de goedkeuring van de Amerikaanse Freedom Act en de uitspraak van Second Circuit Court of Appeals over de verzameling van telefoongegevens door de NSA. Maar ze betreurt dat "deze beslissingen zich vooral op Amerikaanse burgers richten, terwijl de situatie van de EU-burgers hetzelfde blijft."
Bescherming van klokkenluiders
Europarlementariërs betreuren dat de Commissie niet gereageerd heeft op het verzoek van het Parlement om een studie naar een uitgebreide "Europese Regeling voor de Bescherming van klokkenluiders" te laten doen en roept op om hierover uiterlijk eind 2016 mededelingen te doen.
Verder roept de resolutie op tot een Europese strategie voor een grotere IT-onafhankelijkheid om de EU IT-beveiliging en online privacy te verhogen en benadrukt zij de noodzaak om daadwerkelijke democratische controle op activiteiten van inlichtingendiensten te garanderen en om de vertrouwensband met de Verenigde Staten weer op te bouwen.