Tech & Rights

Boete voor Poolse TV-zender is een schending van de vrijheid van meningsuiting

De recente boete die de Poolse Nationale Omroepraad oplegde aan de private TV-zender TVN wegens tendentieuze berichtgeving is een schokkende schending van de vrijheid van meningsuiting en de democratische normen.

by Polish Helsinki Foundation for Human Rights

Volgens Liberties-lid de Helsinki Foundation for Human Rights (HFHR) vormt het besluit om een uitzonderlijk zware financiële sanctie op te leggen, zonder enige gedetailleerde rechtvaardiging van dit besluit, een ernstige schending van de vrijheid van meningsuiting.

Schrijven over het Parlement is een belangrijk onderdeel van journalistiek

In een verklaring benadrukte de HFHR dat de sanctie gaat over de berichtgeving rond de zogenoemde parlementaire crisis van december 2016 en betrekking heeft op de sociale protesten die aanzienlijke en begrijpelijke belangen van de bevolking blootlegden.

Zowel parlementaire zittingen als openbare vergaderingen kunnen behandelen is een fundamentele plicht van de media, die hun helpt de rol van "publieke waakhond" te vervullen. Dit is een essentieel onderdeel van een goed functionerende democratische rechtsstaat.

In Selmani en anderen t. Macedonië en Pentikäinen t. Finland, wijst het Europees Hof voor de Rechten van de Mens rechtstreeks op de verplichting van de autoriteiten om de persvrijheid bij dergelijke gebeurtenissen te waarborgen. Vanwege bovenstaande arresten lijkt de beslissing van de Nationale Omroepraad (NBC) onverenigbaar met de normen van vrijheid van meningsuiting die zijn vastgelegd door het Hof in Straatsburg.

De media hoort geen spreekbuis voor de overheid te zijn

De bescherming van de vrijheid van meningsuiting in de private media-industrie is des te belangrijker gezien de "hervorming" van de publieke media in 2016, die de publieke media er feitelijk van heeft weerhouden te zorgen voor een onbevooroordeelde berichtgeving over openbare activiteiten.

Na de "hervorming" werden private omroepen de enige bron van kritiek op de regering of informatie die ongemakkelijk was voor de overheid. In dergelijke omstandigheden kan aan enige vorm van intimidatie van de private media, inclusief regelgevende straffen voor berichtgeving over belangrijke openbare evenementen, worden gezien als een poging om het pluralisme van de Poolse mediamarkt te beperken.

"We vrezen dat deze actie niet alleen bedoeld is om een specifieke TV-zender te disciplineren, maar ook een breder 'chilling effect' te creëren dat invloed zal hebben op andere omroeporganisaties die overwegen hun rol in de democratie goed te vervullen door bijvoorbeeld overheidsinstanties te controleren. Deze functie mag geen spreekbuis zijn voor de overheid, aangezien het de rol is van een publieke waakhond om alle belangrijke publieke gebeurtenissen te bespreken. Daaronder vallen ook gebeurtenissen die significante sociale emoties oproepen en verslaggevingen die een negatieve beoordeling van de acties van de overheid inhouden", leest de verklaring van de HFHR.

Bespreken van NBC-beslissingen

De HFHR is daarnaast bezorgd over een effectieve en onafhankelijke rechterlijke toetsing van de beslissing van de Nationale Omroepraad. Deze zorgen houden verband met een wetsvoorstel over het Poolse hooggerechtshof dat op dit moment wordt besproken in het parlement. Volgens dit voorstel zullen rechters van de nieuw opgerichte Kamer van Buitengewone Beoordeling en Publieke zaken van het Hooggerechtshof uiteindelijk beslissen in zaken waarin een beroep wordt ingediend tegen een beslissing van de NBC-voorzitter.

De Kamer wordt benoemd door de Nationale Raad voor de Rechtspraak, die op dit moment wordt hervormd en waarvan de leden worden aangewezen door politici.

De verklaring gaat verder: "Gezien de bovenstaande overwegingen verzoeken wij de Nationale Omroepraad om zijn wettelijke taken integer te vervullen en de normen inzake vrijheid van meningsuiting, recht op informatie en het publiek belang van de radio- en televisiesector te respecteren. Deze verplichtingen zijn opgelegd aan de Raad in artikel 213, lid 1, van de Grondwet".

HFHR houdt NBC-beslissingen in de gaten

In het verleden heeft de HFHR ingegrepen bij zaken die verband hielden met de besluiten van de Nationale Omroepsraad die, naar onze mening, problematisch waren voor de vrijheid van meningsuiting. We waren onder meer betrokken bij de kwestie van het opleggen van boetes aan TOK FM en de weigering om licenties toe te kennen voor multiplextransmissies voor TV Trwam.