Spaanse senatoren, muilkorf de stem van het volk niet!

Roep de Spaanse regering op om het Spaanse wetsvoorstel op de openbare veiligheid te verwerpen. Deze wet legt fundamentele vrijheden aan banden en schiet tekort in het terugdringen van politiediscriminatie.

by Rights International Spain

Burgers in verschillende Europese landen laten door mobilisatie en vreedzame protesten hun rechten gelden om hun onvrede te uiten en in actie te komen tegen overheidsbeleid. Als reactie op een burgermaatschappij die zich actief en mondig heeft opgesteld tegen nationale bezuinigingen, wil de Spaanse regering de wet op de openbare orde hervormen door vrijheden en rechten nog verder aan banden leggen, in plaats van tegemoet te komen aan de behoeften van de burgers.

Het wetsvoorstel op de openbare orde, waarover op dit moment wordt gedebatteerd in het Spaanse parlement, wordt ook wel de ''anti-demonstratiewet'' of de ''muilkorfwet'' genoemd omdat het recht op vrije meningsuiting en vereniging ermee wordt geschonden en daarnaast geen waarborgen kent tegen etnisch profileren door de politie. De VN en de Raad van Europa maken zich zorgen over het wetsvoorstel ten aanzien van de buitensporige hoge boetes en de overdreven mate waarin rechten en vrijheden worden ingeperkt.

De belangrijkste bedenkingen ten aanzien van het wetsvoorstel hebben betrekking op de volgende punten:

Buitensporige beperking van de vrijheid van vereniging (ofwel het recht om te demonstreren): Vanwege de boetes die worden opgelegd voor bepaalde vreedzame protesten, zoals een demonstratie voor het parlementsgebouw (maximaal 30.000 euro boete) of het vreedzaam bezetten van een gebouw, zal de openbare ruimte, als de wet wordt aangenomen, niet langer een ruimte voor politieke betrokkenheid zijn. Het is eveneens zorgwekkend dat het wetsvoorstel voorziet in boetes voor spontane vreedzame protesten.

Inbreuk op de vrijheid van meningsuiting: Als de wet wordt aangenomen, legt zij boetes op van maximaal 30.000 euro voor‘‘het ongeoorloofde gebruik van beelden, persoonsgegevens of professionele gegevens van de autoriteiten of handhavingsambtenaren in rechtszaken’’. Hiermee wordt niet alleen inbreuk gemaakt op de vrijheid van meningsuiting, maar zou dit ook kunnen leiden tot straffeloosheid als er sprake is geweest van buitensporig politiegeweld. In veel zaken is dit soort beelden het belangrijkste bewijs tegen politieagenten. Daarnaast zou ‘‘smaad of gebrek aan respect voor handhavingsambtenaren’’ te boek komen te staan als overtreding. Het uiten van kritiek op het handelen van de politie kan leiden tot boetes van maximaal 600 euro. Dit soort acties wordt beschermd door internationale mensenrechtennormen en moet daarom niet strafbaar worden gesteld door de op handen zijnde wet.

Gebrek aan waarborgen tegen etnisch profileren: Tenslotte zijn inhet wetsvoorstel geen waarborgen opgenomen tegen etnisch profileren door de politie. Er wordt daarmee geen gehoor gegeven aan de door internationale mensenrechtenorganen aanbevolen maatregelen om deze praktijk tegen te gaan. Etnisch profileren, waarvan bewezen is dat het niet helpt bij het voorkomen van criminaliteit, is discriminerend en stigmatiserend en criminaliseert een deel van de Spaanse bevolking, enkel op basis van uiterlijke kenmerken.

Reacties van internationale organen

De speciale VN-rapporteur inzake de vrijheid van vreedzame vergadering en vereniging, Maina Kiai, is bezorgd over de ‘‘buitensporige beperkingen van het recht op vrijheid van vreedzame vereniging’’ die door deze wet teweeg zou worden gebracht. De beperkingen zouden ‘‘het noodzakelijke pluralisme, de tolerantie en de open houding van iedere democratische samenleving op het spel zetten’’. De Mensenrechtencommissaris van de Raad van Europa, Nils Muižnieks, heeft op zijn beurt zijn ‘‘ernstige zorgen’’ geuit ten aanzien van de buitensporig hoge boetes en de vage formulering van bepaalde bepalingen. Daarnaast vraagt hij zich af of ‘‘deze beperkingen nodig zijn in een democratische samenleving’’ en wil dat er wordt nagedacht over ‘‘andere manieren om de veiligheid van mensen te beschermen en de openbare orde te handhaven zonder dat hierbij inbreuk wordt gemaakt op het recht van vrijheid van vereniging’’.

Verhef je stem en verzoek de Spaanse senatoren om tegen deze wet te stemmen!