Op 13 september is in de Tweede Kamer het wetsvoorstel van minister Schippers (VVD) aangenomen waarmee zorgverzekeraars inzage kunnen krijgen in medische dossiers om fraude op te sporen. VVD, PvdA, CDA, PVV en SGP stemden voor. SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie en Partij voor de Dieren stemden tegen. Het wetsvoorstel gaat nu voor behandeling naar de Eerste Kamer.
Het wetsvoorstel regelt de bevoegdheden voor zorgverzekeraars om declaraties te controleren. Als laatste stap kunnen zorgverzekeraars hiervoor zonder toestemming de medische dossiers van patiënten inzien. Het wetsvoorstel is op twee punten door de Kamer gewijzigd. Zo worden zorgverzekeraars wel verplicht om patiënten binnen drie maanden na inzage in te lichten dat dit is gebeurd. Daarnaast krijgt de Tweede Kamer de mogelijkheid de specifieke voorwaarden voor het inzien van medische dossiers aan te passen.
De minister denkt met dit voorstel zorgfraude te kunnen bestrijden. In 2015 is er voor 11 miljoen euro aan fraude geconstateerd. Dat is 0,015% van het zorgbudget. De fraude die door patiënten is gepleegd bedraagt daarvan 1,4 miljoen euro. De overige 9,6 miljoen fraude wordt door zorgverleners of tussenpersonen gepleegd.
Tweede Kamer verdeeld
In het debat over het wetsvoorstel van 8 september 2016 bleken SP en D66 tegen dit wetsvoorstel. De SP noemt het niet proportioneel dat voor een fraude van slechts 0,015%, het medisch beroepsgeheim voor alle Nederlanders wordt afgeschaft. De SP ziet meer in het vereenvoudigen van het declaratieproces om fraude te voorkomen.
Ook D66 vindt het niet proportioneel en stelt dat er voldoende alternatieven beschikbaar zijn om fraude op te sporen. Volgens D66 doet het kabinet telkens hetzelfde."Er is een probleem. Laten we meer data van burgers verzamelen. Terwijl dat zelden effectief is."
De VVD, PvdA, CDA en PVV zijn voorstander. De VVD vindt dat fraude altijd aangepakt moet worden. PvdA en CDA maakten zich wel zorgen of de waarborgen voor privacy voldoende stevig zijn, maar steunen de algemene lijn van het wetsvoorstel. De PVV ziet liever dat patiënten vooraf 'om medewerking' worden gevraagd voordat in medische dossiers wordt gekeken, maar heeft het idee dat hier geen meerderheid voor is. Daarom diende de partij een voorstel in om patiënten verplicht achteraf te informeren dat er inzage in het medisch dossier door zorgverzekeraars heeft plaatsgevonden. Minister Schippers gaf aan akkoord te kunnen gaan met dat voorstel. Ook wil de minister nog bekijken of het mogelijk is de patiënt al vooraf te informeren dat zijn of haar medische gegevens ingezien gaan worden, op voorwaarde dat dit het opsporingsonderzoek niet belemmert.
Patiëntenfederatie Nederland voerde voor het debat een onderzoek onder Nederlandse burgers uit en concludeerde dat patiënten inzage door zorgverzekeraars moeten kunnen weigeren. Patiënten willen graag meewerken, maar daarbij willen ze wel vooraf geïnformeerd worden. "En ze willen het recht krijgen om inzage te weigeren."
Privacy Barometer schreef in de aanloop naar het debat een brief (persbericht) over dit wetsvoorstel naar de Tweede Kamer.