Tech & Rights

Tsjechische psychiatrische ziekenhuizen lappen mensenrechtenwetgeving aan hun laars

Patiënten liggen vastgebonden op bed of zitten opgesloten in een bedkooi. Psychiatrische deskundigen, advocaten en mensenrechtenactivisten uit Tsjechië en andere landen zijn het met elkaar eens: met de psychiatrie is het in Tsjechië erg slecht gesteld.

by The League of Human Rights

Tijdens een door de League of Human Rights (LHR) georganiseerde paneldiscussie afgelopen maandag in Praag waren internationale psychiatrische deskundigen, advocaten en mensenrechtenactivisten het erover eens dat het met de psychiatrie in Tsjechië slecht gesteld is en dat er door de geestelijke gezondheidszorg in het land inbreuk wordt gemaakt op internationale mensenrechtenwetgeving. De LHR roept de regering van minister-president Bohuslav Sobotka en in het bijzonder het Ministerie van Volksgezondheid op om te zorgen voor grondige hervormingen in psychiatrische ziekenhuizen om de wrede behandeling van patiënten te voorkomen. Er moet meer geld worden geïnvesteerd om psychiatrische instellingen te laten voldoen aan mensenrechtennormen.

Een tekort aan personeel en een gebrek aan controle en zorg in grote instellingen leiden tot grove schendingen van de waardigheid en rechten van psychiatrische patiënten. ‘‘Voor patiënten zijn ziekenhuizen net fabrieken’’, zegt Lenka Ritter, vroeger zelf psychiatrisch patiënt en nu lid van Kolumbus, een Tsjechische vereniging die opkomt voor de rechten van (voormalige) psychiatrische patiënten.

In een kritisch rapport roepen de internationale Mental Disability Advocacy Center (MDAC) en de League of Human Rights de Tsjechische regering op om onmiddellijk een einde te maken aan de mens onterende praktijken in psychiatrische instellingen. Uit het rapport blijkt dat het opsluiten van patiënten in kooien, fixatie op bed, eenzame opsluiting en de toediening van buitensporig veel kalmerende middelen nog altijd gangbare praktijken zijn. Door hier niet tegen op te treden begaat de Tsjechische staat ernstige schendingen van het internationaal recht.

‘‘In Tsjechië zit de hele psychiatrie in haar eigen systeem gevangen’’, stelt psychiater Ján Praško van het universitair medisch centrum Olomouc ten aanzien van het onvermogen om het leven van patiënten te verbeteren zonder grondige hervormingen.

‘‘In een kooi voel je je net een aap, maar het is nog erger om vastgestript op bed te liggen. Je spieren worden stijf omdat je je niet kan bewegen. Je mond is kurkdroog omdat het personeel je soms wel 12 uur achtereen niks te drinken geeft. Ondertussen wordt je steeds voller wordende luier niet verschoond. Zelfs nu nog heb ik soms nachtmerries over hoe ik vastgebonden lig op bed’’, vertelt Ritter over haar ervaring in een van de onderzochte psychiatrische ziekenhuizen.

Om meer van dit soort schrijnende gevallen te voorkomen moet de staat volgens Zuzana Durajová van de LHR ‘‘onmiddellijke actie ondernemen om een einde te maken aan de onmenselijke behandeling van patiënten. Het gaat niet alleen om een verbod op dwangmaatregelen maar om de hervorming van de algehele geestelijke gezondheidszorg.’’

Tijdens de paneldiscussie werd de petitie End Cage Beds gelanceerd die zich rechtstreeks richt tot minister-president Bohuslav Sobotka.